Szamocin

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne miejscowości o nazwie Szamocin.
Szamocin
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Plac Wolności: kościół i pomnik
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

chodzieski

Gmina

Szamocin

Prawa miejskie

1748

Burmistrz

Eugeniusz Wiktor Kucner

Powierzchnia

4,67 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności
• gęstość


4305[1]
921,8 os./km²

Strefa numeracyjna

(+48) 67

Kod pocztowy

64-820

Tablice rejestracyjne

PCH

Położenie na mapie gminy Szamocin
Mapa konturowa gminy Szamocin, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Szamocin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Szamocin”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Szamocin”
Położenie na mapie powiatu chodzieskiego
Mapa konturowa powiatu chodzieskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Szamocin”
Ziemia53°01′49″N 17°07′14″E/53,030278 17,120556
TERC (TERYT)

3001054

SIMC

0967096

Urząd miejski
pl. Wolności 19
64-820 Szamocin
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
BIP

Szamocin (niem. Samotschin) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie chodzieskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Szamocin. Miasto leży na pn. skraju Pojezierza Chodzieskiego, nad jez. Siekiera. Ośrodek usługowy, fabryka mebli, ogrodnictwo.

Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 4258 mieszkańców[2].

Położenie

Szamocin leży w północnej części województwa wielkopolskiego w powiecie chodzieskim nad jeziorami: Siekiera i Białym Jeziorem . Miasto o powierzchni 4,5 km² zamieszkuje nieco ponad 4 tysiące mieszkańców. Położone jest na skrzyżowaniu dróg wojewódzkich: nr 190 (Krajenka – Wysoka – MargoninWągrowiec - Gniezno) oraz nr 191 (ChodzieżMieczkowo). Do miasta można dojechać autobusami PKS-u lub linii prywatnych.

Nazwa

Nazwa miasta po raz pierwszy wymieniona jest w łacińskim dokumencie z 1282 roku wydanym w Dłusku i sygnowanym przez Bogumiła z Górki wspominającego Jarosława z Szamocina, łac. "comite Iaroslao de Zamoczino"[3]. Zapis ten oddaje nazwę w pierwotnej postaci Samocino, utworzoną przy pomocy sufiksu dzierżawczego -ino od staropolskiej nazwy osobowej Samota.

Historia

Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2011-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Pierwsza wzmianka o osadzie Szamoczino pochodzi z 1364 roku, jako wieś szlachecka wzmiankowana jest w 1367. W 1415 roku Szamocin jest w posiadaniu Nałęczów - Abrahama i Dobrogosta z Jaktorowa.

Następnie, w 1473 roku majątki szamocińskie przeszły w posiadanie Grocholskich herbu Topór z Grocholina pod Kcynią, od 1650 roku na własność rodu Baranowskich herbu Jastrzębiec z Baranowa koło Kruszwicy, a w 1700 roku dobra przeszły na własność rodu Bętkowskich z Bętkowic (Będkowic?) koło Ojcowa.

W 1748 nastąpiło nadanie praw miejskich na prawie magdeburskim. Od 1750 roku Szamocin przeszedł na własność Leona Raczyńskiego, kasztelana santockiego. W 1772 roku Szamocin został wcielony do Prus. W 1807 roku staje się częścią Księstwa Warszawskiego, a w 1815 roku staje się z kolei częścią Księstwa Poznańskiego.

Kościół pw. św.Piotra i Pawła I poł. XIX w.

W XVIII - XIX w. ośrodek sukiennictwa. Po odbudowie z wielkiego pożaru w 1840, następuje dalszy rozwój miasta: w 1868 magistrat urządza stację telegraficzną, od 1895 roku działa w mieście Ochotnicza Straż Pożarna, a w roku 1908 Szamocin uzyskał połączenie kolejowe z Chodzieżą i Gołańczą.

Mieszkańcy miasta wzięli udział w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. W 1919 roku wojska gen. Hallera wkroczyły do miasta. W 1920 wojewoda poznański mianuje pierwszą radę miejską. W 1921 roku wojska pruskie opuściły miasto. W tym samym roku powstaje Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół", a rok później chór im. Paderewskiego.

W 1939 roku rozpoczęła się okupacja miasta przez wojska III Rzeszy, która trwała do roku 1945. W latach 1943–1945 nazwę miasta, dla zatarcia słowiańskiego pochodzenia, zmieniono na Fritzenstadt.

W roku 1952 otwarto Państwowy Dom Dziecka, a w 1985 roku szkoła podstawowa w Szamocinie otrzymała imię Marii Konopnickiej. W roku 1993 odsłonięto odbudowany Pomnik Wolności[4].

W 1948 roku Szamocin obchodził 200-lecie nadania praw miejskich, a w 1965 roku 600-lecie swego istnienia. W 1998 roku obchodzono 250-lecie nadania praw miejskich.

Reforma administracyjna z 1975 roku umieściła Szamocin w nowo powstałym województwie pilskim, natomiast w wyniku reformy z 1999 roku miasto znalazło się w województwie wielkopolskim.

  • Ratusz
    Ratusz
  • Rynek
    Rynek
  • Plac Wolności - przystanek autobusowy
    Plac Wolności - przystanek autobusowy

Demografia

  • Piramida wieku mieszkańców Szamocina w 2014 roku[1].


Zabytki

Kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki Wiernych

Do zabytków należą:

Współpraca międzynarodowa

Miasta i gminy partnerskie:

  • Grasberg (Niemcy)[potrzebny przypis]
  • Suso (Dania) - współpraca zakończyła się w 2007 roku po likwidacji gminy Suso w wyniku reformy administracyjnej w Danii
  • Złoty Stok (Polska)

Ludzie związani z Szamocinem

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Szamocinem.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Szamocin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-06, s. 102. ISSN 1734-6118. [dostęp 2010-07-16].
  3. "Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski", tom I, Biblioteka Kórnicka, Poznań 1877, str.474-75.
  4. Wiadomości z miast i gmin, w: Kronika Wielkopolski, nr 1/1994, s. 194, ISSN 0137-3102

Linki zewnętrzne

  • Szamocin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 776 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Szamocin
Sołectwa
Miejscowości niesołeckie

Gmina Szamocin

  • p
  • d
  • e
Powiat chodzieski (1919–1975)
Przynależność wojewódzka
  • woj. poznańskie (II RP) (1919–39)
  • woj. poznańskie (1945–75)
Miasta (1919–75)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–54 i 1973–75)
  • Budzyń
  • Chodzież
  • Kaczory
  • Margonin (od 1973)
  • Margonin-Wieś (do 1954)
  • Szamocin
  • Ujście
Gromady (1954–72)
  • Budzyń (1954–72)
  • Bukowiec (1954–58)
  • Chodzież (1959–72)
  • Dziembowo (1954–58)
  • Kaczory (1954–72)
  • Lipiagóra (1954–68)
  • Margonin (1959–72)
  • Margonin-Wieś (1954–58)
  • Milcz (1954–58)
  • Nałęcza (1954–58)
  • Nowawieś Ujska (1954–58)
  • Próchnowo (1954–58)
  • Radwanki (1954–59)
  • Rataje (1954–58)
  • Rzadkowo (1954–58)
  • Sokołowo Budzyńskie (1954–58)
  • Stróżewo (1954–68)
  • Szamocin (1959–72)
  • Szamoty (1954–58)
  • Śmiłowo (1954–68)
  • Ujście (1959–72)
  • Wymysław (1954–61)
  • Wyszyny (1954–72)
  • p
  • d
  • e
Miasta na prawach powiatu
Miasta powiatowe
Miasta gminne

Herb województwa wielkopolskiego

  • VIAF: 125964252
  • GND: 4674417-4
  • J9U: 987007475837705171