Chorągiew janczarska Buławy Wielkiej Koronnej

Zasugerowano, aby zintegrować ten artykuł z artykułem Chorągiew węgierska Buławy Wielkiej Koronnej. Nie opisano powodu propozycji integracji.

Chorągiew Janczarska Buławy Wielkiej Koronnej – jednostka piechoty janczarskiej na służbie wojska I Rzeczypospolitej, istniejąca w latach 1717-1775.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Uchwalony na sejmie 1717 roku komput wojska koronnego przewidywał zorganizowanie chorągwi janczarskiej buławy wielkiej koronnej w sile 150 porcji^[1]. W sztabie kompanii służyli: kapitan, porucznik, chorąży, lekarz, profos oraz kilku podoficerów i orkiestrantów^[2].

Stanowisko: u boku hetmana wielkiego koronnego.

Barwa chorągwi

Żołnierze chorągwi janczarskich, później znów przekształconych na węgierskie, nosili strój zbliżony do wzorów tureckich i węgierskich, przy czym kurtki poszczególnych chorągwi różniły się kolorem^[3].

Żołnierze chorągwi

Szefowie:

Zgodnie z tradycją szefem chorągwi był każdorazowo hetman wielki koronny^[4].

Rotmistrzowie^[4]:

Orchowski (1754),
Połubiński (1760-1775).

Bitwy i potyczki

Janczarzy tej chorągwi brali udział w działaniach zbrojnych konfederacji barskiej (1768-1772).

Przypisy

↑ Wimmer 1978 ↓, s. 308.
↑ Wimmer 1978 ↓, s. 313.
↑ Wimmer 1978 ↓, s. 319.
↑ ^a ^b Gembarzewski 1925 ↓, s. 23.

Bibliografia

Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie od wieku XI do roku 1960. T.3 od 1797 do 1814 roku. Warszawa: 1964.
Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.

Oddziały wojska I Rzeczypospolitej 1717–1795

Dywizje

koronne	Wołyńsko-Podolska Bracławsko-Kijowska Wielkopolska Małopolska
litewskie	1 2 3

Brygady

koronne	1 (Łuby) 2 (Biernackiego) 3 (Golejewskiego) 4 (Potockiego) 5 (Lubowidzkiego) 6 (Jerlicza) 7 (Dzierżka) 8 (Wielhorskiego)
litewskie	1 (Husarska, Kowieńska) 2 (Petyhorska, Pińska) 3

Regimenty
piesze

koronne	Regiment Gwardii Pieszej Koronnej 1 (Królowej) 2 (Królewicza) 3 (Czapskiego) 4 (Buławy WK) 5 (fizylierów Artylerii Koronnej) 6 (Łanowy) 7 (Potockiego) 8 (Buławy PK) 9 (Raczyńskiego) 10 (Rydzyńskich) 11 (Grenadierów) 12 13 (Ostrogskich) 14 (Potockich) 15 16 (Skarbowy) 17 18 19 20 21 Pod im. Konfederacji Wolnych
litewskie	Regiment Gwardii Pieszej Wlk. Ks. Lit. 1 (Buławy WL) 2 (Buławy WL) 3 (Buławy PL) 4 (Buławy PL) 5 (Grabowskiego) 6 (Massalskich) 7 (fizylierów) 8 (Domu Radziwiłłów) 9

Pułki jazdy/
ułanów

koronne	króla królewicza pułk BWK pułk BPK 1 Pułk Ułanów Nadwornych (5 p.uł.)
litewskie	2 Pułk Ułanów Nadwornych

Pułki
przedniej straży

koronne	1 Pułk PS im. Królowej 2 Pułk PS Buławy W. Koronnej 3 Pułk PS Buławy P. Koronnej 4 Pułk PS (Byszewskiego) 5 Pułk PS (Lubomirskiego) Pułk PS Wolnej Konfederacji
litewskie	1 Pułk Przedniej Straży JKM (Baranowskiego) 2 Pułk Przedniej Straży Buławy W. Litewskiej 3 Pułk Przedniej Straży Buławy P. Litewskiej 4 Pułk PS (Bielaka) 5 Pułk PS (Poniatowskiego) 6 Pułk PS (Pułk Tatarski J. Azulewicza) 7 Pułk Tatarski 8 Pułk Jazdy

Pułki kozaków

Regimenty
dragonów

koronne	Regiment Gwardii Konnej Koronnej Regiment Konny im. Królowej Regiment Konny im. Królewicza Regiment Konny Buławy W. Koronnej Regiment Konny Buławy P. Koronnej
litewskie	Regiment Gwardii Konnej Wlk. Ks. Lit. (Regiment Karabinierów Gwardii Wlk. Ks. Lit.) Regiment Dragonów Królewicza Wlk. Ks. Lit. Regiment Konny Buławy W. Litewskiej Regiment Konny Buławy P. Litewskiej

Oddziały targowickie

Pod im. Humańskiej

Oddziały insurekcji
kościuszkowskiej

koronne	1 Grenadierów Krakowskich 2 Grenadierów Krakowskich Grenadierów Lubelskich Grenadierów Sandomierskich Pułk Lekkokonny Starozakonny Pułk Wolontariuszy Konnych W. Kwaśniewskiego
litewskie	1 Pułk Konny Ochotników Żmudzkich 2 Pułk Konny Ochotników Żmudzkich Pułk Konny Grodzieński Pułk Konny Ks. K. Sapiehy Pułk Konny Powiatu Lidzkiego

Chorągwie
i szwadrony

koronne	Chorągiew janczarska Buławy Wielkiej Koronnej Chorągiew węgierska Buławy Polnej Koronnej Chorągiew węgierska Buławy Wielkiej Koronnej Chorągiew węgierska Marszałka Wielkiego Koronnego szwadron huzarów króla
litewskie	chorągiew (janczarska, węgierska, strzelecka) BWL chorągiew (janczarska, węgierska, grenadierska) BPL

Bataliony

koronne	1 batalion lekkiej piechoty 2 batalion lekkiej piechoty batalion strzelców
litewskie	3 batalion lekkiej piechoty

Artyleria

koronna	Brygada Cekhauzu Warszawskiego Brygada Cekhauzu Kamienieckiego 1 BA 2 BA 3 BA 4 BA 5 BA
litewska	1 kompania

Bitwy

konfederacja barska	Bar Białystok Groby Kcynia Słonim Dobra Kościan Krotoszyn Lanckorona Łomazy Jasna Góra Lanckorona Orzechów Poznań oblężenie Poznania Stołowicze Widawa
wojna 1792	Boruszkowce Brześć Dubienka Krzemień Markuszów Mir Opsa Stołpce Wojszki Zalewa Zieleńce

Wojsko I Rzeczypospolitej

Okresy

Struktury

Rodzaje wojsk

Formacje
wojskowe

Jazda	chorągwie kopijnicze chorągwie strzelcze racowie husaria jazda tatarska jazda wołoska jazda kozacka petyhorcy pancerni jazda lekka rajtaria arkebuzeria lisowczycy Kawaleria Narodowa
Piechota	piechota węgierska piechota niemiecka piechota dymowa piechota łanowa piechota wybraniecka dragonia Kozacy rejestrowi

Konfederacje żołnierskie

Rokosze

Hetmani

Terminy
wojskowe

Większe oddziały
w XVII wieku

Armia koronna
w XVIII wieku

Komisja Wojskowa Korpus Inżynierów Korpus Pontonierów Koronnych
Dywizje	Wołyńsko-Podolska Bracławsko-Kijowska Wielkopolska Małopolska
Brygady KN	1 (Łuby) 2 (Biernackiego) 3 (Golejewskiego) 4 (Potockiego) 5 (Lubowidzkiego) 6 (Jerlicza) 7 (Dzierżka) 8 (Wielhorskiego)

Armia litewska
w XVIII wieku

Komisja Wojskowa Korpus Inżynierów
Dywizje	1 2 3
Brygady KN	1 (Husarska, Kowieńska) 2 (Petyhorska, Pińska) 3

Insurekcja
kościuszkowska

Najwyższy Naczelnik insurekcja warszawska, wileńska, wielkopolska
Dywizje	Najwyższego Naczelnika J. Zajączka S. Mokronowskiego K. Sierakowskiego Nadnarwiańska A. Ponińskiego J. H. Dąbrowskiego Główna Litewska F. Sapiehy R. Giedroycia