6. lička divizija NOVJ

Šesta lička proleterska udarna divizija Nikola Tesla

{{{opis_slike}}}

Segment Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije
Jačina 4.230 vojnika i oficira
Formacija Prva lička brigada
Druga lička brigada
Treća lička brigada
Komandanti
Komandant Srećko ManolaĐoko Jovanić
Angažman
Bitke Operacija Vajs I
Ofanziva NOVJ u Lici 1943.
Desant na Drvar
Operacija Feuerwehr
Operacija Ribecal
Beogradska operacija
Sremski front
Odlikovanja 19. marta 1944. proglašena „proleterskom“

Šesta lička proleterska divizija NOVJ formirana je 22. novembra 1942. godine naredbom Vrhovnog štaba NOV i POJ od Prve, Druge i Treće ličke brigade. Do 11. novembra 1943. godine bila je u sastavu Prvog hrvatskog korpusa, odnosno Četvrtog korpusa, a zatim u sastavu Prvog proleterskog korpusa NOVJ.

Decembra 1944. u sastavu divizije formirana je i Artiljerijska brigada Šeste divizije.

Borbeni put Šeste divizije

Divizija je u prvom periodu nakon osnivanja sadejstvovala operacijama Prvog bosanskog korpusa u donjem toku Une. Tokom decembra i prve polovine januara 1943. godine izvodila je napade na italijanske, ustaške i četničke posade u Lici i severnoj Dalmaciji.

Tokom operacije „Vajs I“ divizija je uspešno suzbila i ograničila italijanskih divizija „Re“ i „Sasari“, i u kontraudaru potukla delove divizije „Sasari“ u Lapačkom Polju, opkolila ih i nanela im teške gubitke. Nakon toga je, zajedno sa brigadama Osme kordunaške divizije preuzela inicijativu u svoje ruke, i likvidirala sve neprijateljske posade u Lici izuzev Gospića. Pokušaj likvidacije ustaša u gospićkom garnizonu početkom maja završio se neuspehom.

Novembra 1943. divizija prelazi u Bosnu, gde do avgusta 1944. godine u sastavu Prvog proleterskog korpusa učestvuje u intenzivnim borbenim dejstvima. Tokom jula i avgusta probija se prema Srbiji pod snažnim nemačkim pritiskom koji je kulminirao u operacija „Ribecal“ tokom avgusta. Veštim manevrom Prva i Šesta divizija uspevaju da otklone pritisak operativne grupe Druge oklopne armije i prodiru u Srbiju. Tokom prodora kroz Srbiju razbijaju četničku Četvrtu grupu jurišnih korpusa, delove Srpskog dobrovoljačkog korpusa i slabije nemačke delove, oslobađaju Valjevo i uključuju se u Beogradsku operaciju.

Šesta proleterska divizija u pokretu preko Kupreškog polja, decembra 1943. godine.

Šesta lička divizija je, uz Trinaestu proletersku brigadu, prva jugoslovenska jedinica koja je pod borbom prešla most na reci Savi, 20. oktobra 1944. godine i preko Zemuna nastavila nastupanje kroz Srem. Tokom novembarskih borbi na Sremskom frontu početkom novembra pretrpela je teške gubitke, pa je izvučena u pozadinu radi popune, odmora, obuke i sređivanja jedinica.

Na Sremski front divizija se vratila ojačana i popunjena novim regrutima, sa 22. srpskom (od 8. oktobra 1944) i Artiljerijskom brigadom (od decembra 1944) u svom sastavu. Učestvovala je u proboju Sremskog fronta i oslobađanju Đakova i Slavonskog Broda, a 9. maja ušla je u Zagreb.

Ukazom Vrhovnog štaba od 19. marta 1944. godine divizija je za postignute uspehe proglašena proleterskom i dobila naziv Šesta proleterska divizija „Nikola Tesla“. Sve tri brigade koje su pri formiranju divizije bile u njenom sastavu proglašene su za proleterske i odlikovane Ordenom narodnog heroja.

Literatura

  • Vojna enciklopedija, Beograd 1975. godina
  • Đorđe Orlović: ŠESTA LIČKA PROLETERSKA DIVIZIJA „Nikola Tesla“, Vojnoizdavački i novinski centar Beograd, 1990.
  • Šesta proleterska divizija - Epoha, Zagreb 1964.
  • Jovo Popović: PRVA LIČKA PROLETERSKA BRIGADA "MARKO OREŠKOVIĆ", Vojnoizdavački i novinski centar, Beograd 1988.
  • Ðorde Orlović: DRUGA LIČKA PROLETERSKA BRIGADA, Vojnoizdavački zavod, Beograd 1983.
  • DRUGA LIČKA PROLETERSKA BRIGADA - ZBORNIK SEĆANJA, Vojnoizdavački i novinski centar, Beograd.
  • TREĆA LIČKA PROLETERSKA BRIGADA - SJEĆANJA BORACA, Sekcija boraca 3. ličke brigade u Beogradu, Beograd 1991.

Spoljašnje veze

Partizanska spomenica 1941.
Portal NOB
Segment isključivo posvećen Narodnooslobodilačkoj borbi.
  • 6. lička proleterska divizija Nikola Tesla - Vojska.net (sh)
  • 6th Lika Proletarian Division "Nikola Tesla" - Vojska.net (en)
  • p
  • r
  • u
Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija Armije, korpusi i divizije Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija
ArmijeKorpusi
1. proleterski  • 2. udarni  • 3. bosanski  • 4. hrvatski  • 5. bosanski  • 6. slavonski  • 7. slovenački  • 8. dalmatinski  • 9. slovenački  • 10. zagrebački  • 11. hrvatski  • 12. vojvođanski  • 13. srpski  • 14. srpski  • 15. makedonski  • 16. makedonski  • Bregalničko-strumički  • Korpus narodne odbrane Jugoslavije
Divizije
1. proleterska  • 2. proleterska  • 3. udarna  • 4. krajiška  • 5. krajiška  • 6. lička  • 7. banijska  • 8. kordunaška  • 9. dalmatinska  • 10. krajiška  • 11. krajiška  • 12. slavonska  • 13. primorsko-goranska  • 14. slovenačka  • 15. slovenačka  • 16. vojvođanska  • 17. istočnobosanska  • 18. slovenačka  • 19. severnodalmatinska  • 20. dalmatinska  • 21. srpska  • 22. srpska  • 23. srpska  • 24. srpska  • 25. srpska  • 26. dalmatinska  • 27. istočnobosanska  • 28. slavonska  • 29. hercegovačka  • 30. slovenačka  • 31. slovenačka  • 32. zagorska  • 33. hrvatska  • 34. hrvatska  • 35. lička  • 36. vojvođanska  • 37. sandžačka  • 38. istočnobosanska  • 39. krajiška  • 40. slavonska  • 41. makedonska  • 42. makedonska  • 43. istarska  • 45. srpska  • 46. srpska  • 47. srpska  • 48. makedonska  • 49. makedonska  • 50. makedonska  • 51. makedonska  • Kumanovska  • 51. vojvođanska  • 52. kosovsko-metohijska  • 53. srednjobosanska
vazduhoplovne divizije — 11. lovačka i 42. jurišna