Tadeusz Smoleński

Tadeusz Smoleński

Data i miejsce urodzenia	16 sierpnia 1884 Jaworze
Data i miejsce śmierci	29 sierpnia 1909 Kraków
doktor nauk humanistycznych
Specjalność: archeologia
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Doktorat	pośmiertnie 1912

Tadeusz Samuel Smoleński (ur. 16 sierpnia 1884 w Jaworzu^[1], zm. 29 sierpnia 1909 w Krakowie) – historyk, pierwszy polski egiptolog.

Życiorys

Ukończył krakowskie III Gimnazjum im. Jana III Sobieskiego i w 1902 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studiował historię i geografię. W 1904 roku ujawniał się choroba – gruźlica. Gdy leczenie w Rabce i Zakopanem nie przyniosło rezultatów, po kończeniu studiów w 1905 roku wyjechał do Egiptu. Tam pod kierunkiem Gastona Maspero rozpoczął studia z archeologii i filologii egipskiej, publikując następnie rozprawy naukowe. Przełożył na język polski papirus Westcar, który został opublikowany pt. Na dworze Cheopsa (1907). Brał udział w austro-węgierskiej ekspedycji w Szaruna i Gamhud. Część odkrytych wtedy zabytków w postaci sarkofagów antropoidalnych otrzymała Akademia Umiejętności. Obecnie wyeksponowane są one w Muzeum Archeologicznym w Krakowie.

Aby pomóc Smoleńskiemu w sfinansowaniu pobytu w Egipcie powierzono mu funkcję sekretarza komitetu organizacyjnego II Międzynarodowego Kongresu Archeologów Klasycznych w Kairze w 1909 roku. Funkcję tę pełnił od 15 lipca 1908 do 15 maja 1909 roku^[2].

Pod koniec maja wyjechał do kraju. Karierę 25-letniego Smoleńskiego przerwała przedwczesna śmierć. Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie^[3] (pas AC).

Upamiętnienie

Jego praca doktorska, poświęcona inwazji tzw. Ludów Morskich na Egipt za czasów XIX dynastii Północne ludy morskie za Ramzesa II i Minefty została wydana pośmiertnie z pozostawionych materiałów staraniem Akademii Umiejętności w Krakowie w roku 1912 w wersji polskiej oraz w roku 1915 w wersji francuskiej w Kairze. Dla upamiętnienia jego zasług władze Uniwersytetu Jagiellońskiego utworzyły specjalne stypendium, nazwane imieniem Tadeusza Smoleńskiego.

Przypisy

Bibliografia

• J.Śliwa Tadeusz Smoleński (1884–1909) W stulecie krakowskich wykopalisk w Egipcie Alma Mater nr specjalny 99/2008 s. 196–200
• Tadeusz Samuel Smoleński. Egiptologia.pl. [dostęp 2017-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-10)].
• Słownik historyków polskich (pod redakcją Marii Prosińskiej-Jackl), Warszawa 1994, s. 479