Tadeusz Kryska-Karski
 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 20 kwietnia 1922 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 15 marca 2011 | ||
| Narodowość | polska | ||
| Odznaczenia | |||
    | |||
| |||
Tadeusz Kryska-Karski (ur. 20 kwietnia 1922 we Lwowie, zm. 15 marca 2011 w Devon) – polski żołnierz, historyk, pracownik Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
Życiorys
Od 1934 kształcił się w Korpusie Kadetów Nr 1 we Lwowie[1]. Planował wstąpić do szkoły podchorążych lotnictwa wojskowego RP i z tego względu pod koniec sierpnia 1939 odbywał kurs szybowcowy w Ustianowej[1][2]. Po przybyciu wówczas do szkoły korpusu we Lwowie został przydzielony do batalionu wartowniczego, a po wybuchu II wojny światowej 1 września 1939 podczas kampanii wrześniowej 1939 brał udział w obronie Lwowa[3][2]. Został dowódcą trzeciego plutonu 3 kompanii (dowodzonej przez por. rez. Tadeusza Kratochwila) Ochotniczego Batalionu Obrony Lwowa (dowodzonego przez kpt. Kosińskiego wzgl. Zielińskiego), formowanego w Szkole Marii Magdaleny[4][5]. Uczestniczył w walkach zaczepnych z Niemcami[6]. Odniósł ranę głowy na Hołosku, po czym przez pewien czas przebywał w szpitalu na Politechnice[3][7]. Został wzięty do niewoli przez sowietów, przebywał w Szepietówce, po czym uciekł i przez Lwów, zbiegł na Węgry, a dalej przedostał się do Francji[8][7]. Tam walczył w kampanii 1940. Następnie był internowany w Szwajcarii. W 1944 przedostał się do 2 Korpusu i walczył w kampanii włoskiej.
Po wojnie zamieszkał w Wielkiej Brytanii. Początkowo pracował fizycznie. W 1957 ukończył studia historyczne na Uniwersytecie w Birmingham, gdzie obronił także pracę doktorską. W latach 1957-1966 był pracownikiem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, w latach 1966-1988 korespondentem RWE w Londynie. Jest autorem wielu prac poświęconych historii wojskowości. Od 1982 wydawał kwartalnik „Materiały do historii Wojska Polskiego”.
Twórczość
- Generałowie Polski Niepodległej (1976, uzup. i popr. 1991, Editions Spotkania; współautor: Stanisław Żurakowski)[9][10][11][12]
- Straty korpusu oficerów artylerii WP 1939-1945 (1979)
- Lwowski kadet 1934-39: umundurowanie, broń (1983)
- Oficerowie i podchorążowie II Rzeczypospolitej (2001-2004)
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 grudnia 2009)[13]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1990)[14]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1974)[15]
- Złoty Krzyż Zasługi – dwukrotnie (1973[16], 1976[17])
- Srebrna odznaka honorowa Koła Lwowian w Londynie (1970)[18]
- Złota odznaka honorowa Koła Lwowian w Londynie (17 grudnia 1979)[19]
Przypisy
- ↑ a b Kadet w obronie Lwowa 1969 ↓, s. 22.
- ↑ a b Wspomnienia kadeta 1979 ↓, s. 8.
- ↑ a b Kadet w obronie Lwowa 1969 ↓, s. 22-23.
- ↑ Kadet w obronie Lwowa 1969 ↓, s. 24.
- ↑ Wspomnienia kadeta 1979 ↓, s. 9.
- ↑ Wspomnienia kadeta 1979 ↓, s. 10.
- ↑ a b Wspomnienia kadeta 1979 ↓, s. 11.
- ↑ Kadet w obronie Lwowa 1969 ↓, s. 26.
- ↑ Piotr Stawecki. Generałowie polscy w wojnie obronnej 1939 roku i ich dalsze losy wojenne. Cz. 1. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 15 (66)/2 (248), s. 51, 2014.
- ↑ Generałowie Polski niepodległej. worldcat.org. [dostęp 2017-06-22].
- ↑ Generałowie Polski niepodległej. worldcat.org. [dostęp 2017-06-22].
- ↑ Generałowie Polski niepodległej. books.google.pl. [dostęp 2017-06-22].
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 29, poz. 390.
- ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski z dnia 11 listopada 1990. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 54, Nr 4 z 20 grudnia 1990.
- ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 21, Nr 4 z 31 grudnia 1974.
- ↑ Komunikat o nadaniu Krzyża Zasługi. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 32, Nr 5 z 31 grudnia 1973.
- ↑ Komunikat o nadaniu Krzyża Zasługi. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 24, Nr 6 z 31 grudnia 1976.
- ↑ Odznaka honorowa Koła Lwowian. „Biuletyn”. Nr 19-20, s. 112, Lipiec 1971. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Odznaki honorowe Koła Lwowian. „Biuletyn”. Nr 37, s. 98, Grudzień 1979. Koło Lwowian w Londynie.
Bibliografia
- Tadeusz Kryska-Karski. Kadet w obronie Lwowa w 1939 r.. „Biuletyn”. Nr 2 (17), s. 22-26, Grudzień 1969. Koło Lwowian w Londynie.
- Tadeusz Kryska-Karski. Wspomnienia kadeta z obrony Lwowa w 1939 r.. „Biuletyn”. Nr 37, s. 8-11, Grudzień 1979. Koło Lwowian w Londynie.
- Encyklopedia polskiej emigracji i Polonii. Tom 3. K-O, wyd. Toruń, 2005
