Strzępiak ciemnowierzchołkowy
 | |
| Systematyka | |
| Domena | eukarionty |
|---|---|
| Królestwo | grzyby |
| Typ | podstawczaki |
| Klasa | pieczarniaki |
| Rząd | pieczarkowce |
| Rodzina | strzępiakowate |
| Rodzaj | strzępiak |
| Gatunek | strzępiak ciemnowierzchołkowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Inocybe phaeodisca Kühn. Bull. Soc. nat. 9(Suppl.): 5 (Oyonnax, 1955) | |
Strzępiak ciemnowierzchołkowy (Inocybe phaeodisca Kühn) – gatunek niejadalnych grzybów z rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Synonimy łacińskie[2]:
- Inocybe phaeodisca var. diosma Reumaux 1984
- Inocybe phaeodisca var. geophylloides Kühner 1955
- Inocybe phaeodisca Kühner (1955) var. phaeodisca
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. Według W. Wojewody Andrzej Nespiak w monografii o strzępiakach opisał ten gatunek jako strzępiaka odszczepionego (Inocybe descissa (Fr.) Quel[3]. Taksonomicznie sprawa jest zagmatwana. Według Index Fungorum Inocybe descissa (Fr. Quel.) to takson niepewny, synonimem I. phaeodisca jest natomiast I. descissa sensu NCL[4].
Morfologia
- Kapelusz
Młody dzwonkowato-wypukły i często z garbkiem, później rozpostarty, w środku jasny, czerwono-brązowy, ku prawie białemu brzegowi włóknisto-łuseczkowaty; do 2 cm średnicy[5].
- Blaszki
Młode – bladoochrowe, później cynamonowe; gęste; z jasnym, delikatnie kosmkowatym ostrzem[5].
- Trzon
Blady, rdzawobrązowy; bardzo ciężki i zwykle wygięty[5]
Biały; bez zapachu, smak łagodny[5].
Czerwonobrązowy[5].
Występowanie i siedlisko
Strzępiak ciemnowierzchołkowy notowany jest tylko w niektórych państwach Europy[6]. W Polsce jego występowanie budzi wątpliwości. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. na terenie Polski zanotowano tylko jedno stanowisko w Białowieskim Parku Narodowym (autor nieznany). Andrzej Nespiak opisał ten gatunek, ale nie podał żadnego stanowiska[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek zagrożony wyginięciem[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Holandii i Niemczech[3].
Rośnie gromadnie w wilgotnych lasach liściastych, tylko w niektórych okolicach częsty, poza tym rzadki[5].
Przypisy
- ↑ a b CABI. Index Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Index Fungorum (gatunki). [dostęp 2015-12-16]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Edmund Garnweidner, Grzyby, Muza S.A., ISBN 83-7200-389-0
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
