Metoda Sainte-Laguë

Metoda Sainte-Laguë – metoda stosowana do podziału mandatów w systemach wyborczych opartych na proporcjonalnej reprezentacji z listami partyjnymi. Jej nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego matematyka André Sainte-Laguë.

Metoda polega na znalezieniu największych, kolejno po sobie następujących ilorazów z liczby uzyskanych głosów. Podziału dokonuje się, dzieląc liczbę głosów przypadających każdemu komitetowi wyborczemu przez kolejne liczby nieparzyste: 1, 3, 5, 7 itd., a następnie z tak obliczonych ilorazów dla wszystkich komitetów wybieranych jest tyle największych, ile jest mandatów do obsadzenia[1].

Istnieją różne odmiany tej metody. Niekiedy pomija się pierwszy dzielnik, dzieląc liczbę uzyskanych głosów kolejno przez 3, 5, 7 itd. Popularną modyfikacją jest zastąpienie pierwszego dzielnika 1 przez 1,4, co sprzyja ugrupowaniom większym – system ten znany jest jako zmodyfikowana metoda Sainte-Laguë[2].

Wykorzystywanie

Metoda Sainte-Laguë jest stosowana m.in. w systemach wyborczych w Danii, Norwegii, Szwecji[3]. Zastosowano ją także w Polsce podczas wyborów parlamentarnych 2001 roku[4] oraz w wyborach do rad gmin (w gminach liczących powyżej 20 tys. mieszkańców) w 1990 i 1994 r.


Przykład

Mamy komitety A, B oraz C, które otrzymały kolejno 720, 300 i 480 głosów, do obsadzenia jest 8 mandatów.

1 krok: obliczenie ilorazów

Dzielnik Komitet A Komitet B Komitet C
1 720 (pierwszy mandat) 300 (trzeci) 480 (drugi)
3 240 (czwarty) 100 (ósmy) 160 (piąty)
5 144 (szósty) 60 96
7 103 (siódmy) 43 69

2 krok: ułożenie ilorazów w kolejności malejącej (w nawiasach komitet):
1 – 720 (A)
2 – 480 (C)
3 – 300 (B)
4 – 240 (A)
5 – 160 (C)
6 – 144 (A)
7 – 103 (A)
8 – 100 (B)
itd.

Cztery mandaty uzyska więc komitet A, a komitety B oraz C po dwa.

Zobacz też

Bibliografia

  • Marek Chmaj Joanna Marszałek Kawa Wojciech Sokół: Encyklopedia Wiedzy Politycznej. Wyd. I. Toruń: Adam Marszałek, 2004, s. 343-344. ISBN 83-7441-016-7.

Przypisy

  1. Marek Chmaj Joanna Marszałek Kawa Wojciech Sokół: Encyklopedia Wiedzy Politycznej. Wyd. I. Toruń: Adam Marszałek, 2004, s. 343. ISBN 83-7441-016-7.
  2. Marek Chmaj Joanna Marszałek Kawa Wojciech Sokół: Encyklopedia Wiedzy Politycznej. Wyd. I. Toruń: Adam Marszałek, 2004, s. 344. ISBN 83-7441-016-7.
  3. Marek Chmaj Joanna Marszałek Kawa Wojciech Sokół: Encyklopedia Wiedzy Politycznej. Wyd. I. Toruń: Adam Marszałek, 2004, s. 344. ISBN 83-7441-016-7.
  4. LeszekL. Garlicki LeszekL., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa: Wolters Kluwer, 2021, s. 183-188, ISBN 978-83-8246-576-1 .
Encyklopedie internetowe (highest averages method):
  • Britannica: topic/Sainte-Lague-method
  • SNL: Sainte-Laguës_metode
  • DSDE: Sainte-Laguës_fordelingsmetode