Maria Modrakowska

Maria Modrakowska

Imię i nazwisko	Maria Ludmiła Józefa Modrakowska
Data i miejsce urodzenia	10 grudnia 1896 Lwów
Data i miejsce śmierci	16 października 1965 Wrocław
Zawód	śpiewaczka
Multimedia w Wikimedia Commons

Maria Ludmiła Józefa Modrakowska, secundo voto Jackowska, z domu Kuczkiewicz (ur. 10 grudnia 1896 we Lwowie, zm. 16 października 1965 we Wrocławiu) – polska śpiewaczka i pedagog.

Życiorys

Urodziła się 10 grudnia 1896 roku we Lwowie^[1][2]. W 1914 roku została absolwentką Konserwatorium Muzycznego we Lwowie, w klasie fortepianu Heleny Ottawowej^[1]. W 1920 roku przeniosła się do Warszawy, gdzie studiowała na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego oraz pobierała lekcje gry na fortepianie u Henryka Melcera-Szczawińskiego i lekcje śpiewu u Heleny Zboińskiej^[1]. Zadebiutowała w stolicy jako śpiewaczka estradowa podczas koncertów Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Muzyki, prowadziła także radiowe prelekcje muzyczne^[1]. Wśród jej bliskich znajomych byli Jan Kasprowicz, Stanisław Przybyszewski i Wacław Berent^[1]. Jej mężem był Jerzy Modrakowski. Para miała razem syna, Andrzeja^[1].

Dzięki państwowemu stypendium rozpoczęła naukę w Paryżu, m.in. u Nadii Boulanger^[1], z którą się wkrótce zaprzyjaźniła^[3]. W Paryżu z początku występowała na pojedynczych koncertach, takich jak koncert Stowarzyszenia Młodych Muzyków Polaków, czy podczas salonu u księżnej de Polignac^[3], po czym została zaangażowana do Opéra-Comique^[2][3]. Przełomem w karierze była entuzjastycznie przyjęta rola Melisandy w operze Peleas i Melisanda Claude’a Debussy'ego, którą Modrakowska wykonywała przez kilka sezonów^[1]. Francis Poulenc uznał śpiewaczkę za „idealną” Melisandę^[3], według Tadeusza Przybylskiego była „jedną z najwybitniejszych odtwórczyń muzyki Debussy'ego”^[1]. W jej repertuarze znajdowały się także pieśni Duparca, Ravela, Chopina, czy Bacha^[1]. Poza występami w Paryżu dawała również koncerty w innych miastach Francji i za granicą^[3]: na początku lat 30. wyruszyła w tournée po Francji, Belgii, Holandii, Anglii, Luksemburgu, Hiszpanii, Włoszech i Portugalii^[1].

W 1932 roku zaczęła wykładać śpiew i interpretację na École normale de musique de Paris^[1], w tym samym czasie poznała także przyszłego drugiego męża, Tadeusza Jackowskiego^[4], z którym miała dwóch synów: Antoniego i Tadeusza^[1][4]. Dwa lata później nawiązała współpracę z Poulencem, czego efektem były m.in. Huit chansons polonaises: zbiór pieśni polskich dobranych przez śpiewaczkę, a sharmonizowanych przez Poulenca. Artyści prezentowali je podczas wspólnej trasy koncertowej w Afryce północnej^[3].

Do Polski powróciła w 1938 roku i zamieszkała w Częstochowie. Wojnę spędziła w Olsztynie, gdzie posługiwała się nazwiskiem panieńskim^[1]. Po wojnie zorganizowała szkołę muzyczną w Częstochowie, w której także uczyła^[1]. W 1949 roku przeprowadziła się do Krakowa, gdzie utrzymywała się z nauki śpiewu^[1]. Od 1957 roku wykładała na Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie^[2]. Należała do sekcji literackiej Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych^[1].

Oprócz działalności muzycznej, Modrakowska zajmowała się także pisaniem i tłumaczeniem. W latach 30. jej artykuły ukazywały się na łamach „Le Monde Musical”^[1] i „Kuriera Wileńskiego"^[4]. Przełożyła z francuskiego biografię Beethovena pióra Romaina Rollanda^[5] oraz operę Orfeusz i Eurydyka Christopha Willibalda Glucka, którą w oparciu o jej tłumaczenie wystawiono w Operze im. Stanisława Moniuszki (1978) oraz w Operze Śląskiej (2007)^[6]. Modrakowska jest autorką jednej sztuki teatralnej, Agnès^[1], która ukazała się po francusku w 1932 roku w Paryżu^[7]. Napisała także powieść pod tytułem Anetka, która ukazała się w 1933 roku nakładem Towarzystwa Wydawniczego „Rój”^[1]. Książka opisuje tragiczną historię tytułowej półsieroty Anetki, która bez powodzenia szuka bliskości w heteroseksualnych relacjach, chwilowe ukojenie znajdując dopiero w lesbijskiej miłości^[8]. Powieść została życzliwie przyjęta przez Tadeusza Boy-Żeleńskiego^[1]. Część korespondencji Modrakowskiej znajduje się w zbiorach Biblioteki Narodowej^[9].

Zmarła 16 października 1965 roku we Wrocławiu^[1][2][6]. Została pochowana na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie^[1].

Przypisy