Ligdan-chan

Ligdan-chan (Ligden; ur. 1588, zm. 1634) – książę czacharski[1] w latach 1604–1634, Czyngisyda, jeden z bezpośrednich potomków Dajan-chana. Jeden z głównych przeciwników utworzenia państwa mandżurskiego przez Nurhaczego.

Nurhaczy, dążąc do utworzenia odrębnego państwa, rozumiał, że niebezpieczni dla Mandżurii są chanowie mongolscy, nastawieni nieprzyjaźnie, niezależni od nikogo, często ciążący ku Chinom i pozostający z nimi w sojuszu. Nurhaczy musiał poradzić sobie z chanatami mongolskimi. Najpierw przyszła kolej na południową Mongolię. Wielu tamtejszych książąt uznawało zwierzchnictwo Nurhaczego, chociaż często stawiano też opór i próbowano walczyć, ale bezskutecznie. Najbardziej zdecydowanie próbował przeciwstawić się Mandżurom Ligdan-chan. Nie chcąc podporządkować się Nurhaczemu, starał się zmusić do uległości innych władców z południowej Mongolii; reprezentował w pewnym sensie koncepcję zjednoczeniową, o realizacji której w ówczesnych warunkach nie mogło być jednak mowy. W 1632 roku Mandżurowie zadali mu ciężką klęskę i zmusili do ucieczki wraz z 100 tys. ludzi na zachód; pokonany Ligdan-chan zmarł niedługo potem na ospę[2]. Po jego śmierci księstwo uległo całkowitej likwidacji, a ludność była represjonowana za opór i walkę. Zwyciężywszy Ligdan-chana, Hong Taiji, syn Nurhaczego, kazał się proklamować chanem Mongolii, co zgodnie zaakceptowali książęta południowomongolscy w 1636 roku.

Przypisy

  1. Czacharowie stanowili jedno z odgałęzień wschodniomongolskiego pnia etnicznego i takiej samej grupy językowej
  2. Encyklopedia historyczna świata. T. XI. Kraków: Wyd. Opres, 2002, s. 207. ISBN 83-85909-75-3.

Bibliografia

  • Ludwik Bazylow: Historia Mongolii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, 1981, s. 175. ISBN 83-04-00608-1.
  • p
  • d
  • e
Wielcy chanowie mongolscy
  • Czyngis-chan (1206-1227)
  • Tołuj (1228)
  • Ugedej (1229-1241)
  • Toregene (1241-1246)
  • Gujuk (1246-1248)
  • Oguł Kajmysz (1248-1251)
  • Mongke (1251-1259)
  • Aryk Böge (1259-1264)
  • Kubilaj-chan (1260-1294)
  • Temür Öldżejtü (1294-1307)
  • Külüg-chan (1307-1311)
  • Bujantu-chan (1311-1320)
  • Geegen-chan (1321-1323)
  • Jisüntemür (1323-1328)
  • Arigaba-chan (1328)
  • Toga Temür (1328-1329)
  • Kutughtu-chan (1329)
  • Toga Temür (1329-1332)
  • Irinczenbal (1332)
  • Togon Temür (1332-1368)
  • Togon Temür (1368-1370)
  • Biliktu-chan (1370-1378)
  • Uschal-chan (1378-1388)
  • Dżorigtu-chan (1389-1392)
  • Engke (1392-1392)
  • Nigülesegczi-chan (1393-1399)
  • Gün Temür (1400-1402)
  • Gujliczi (1403-1408)
  • Öldżejtü-chan (1408-1411)
  • Delbeg (1412-1415)
  • Ojradaj (1415-1425)
  • Adaj (1426-1438)
  • Tajsun-chan (1433-1452)
  • Agbarjin (1453)
  • Esen (1452-1455)
  • Mar Körgis (1455–1466/1467)
  • Molon Taiji (1467-1471)
  • Manduul (1473-1479)
  • Dajan-chan (1480-1517)
  • Sain-Alag-chan (1518-1519)
  • Alag-chan (1519-1547)
  • Küdeng-chan (1548-1557)
  • Jasagtu-chan (1558-1592)
  • Seczen-chan (1593-1603)
  • Ligdan-chan (1604-1634)
Kontrola autorytatywna (osoba):