Konklawe 1572

Konklawe 1572
Ilustracja
Daty i miejsce
12 – 13 maja 1572
Pałac Apostolski, Rzym
Główne postacie
Dziekan

Giovanni Girolamo Morone

Kamerling

Luigi Cornaro OSIoHieros

Protoprezbiter

Georges d’Armagnac (nieobecny)

Protoprezbiter elektorów

Fulvio della Corgna

Protodiakon

Innocenzo Ciocchi del Monte (nieobecny)

Protodiakon elektorów

Girolamo Simoncelli

Wybory
Liczba głosowań

1

Liczba elektorów
• uczestnicy
• nieobecni


53
13

Wybrany papież
Zdjęcie papieża
Ugo Boncompagni
Przybrane imię: Grzegorz XIII

Konklawe 12-13 maja 1572 – konklawe, jakie odbyło się po śmierci Piusa V i wybrało na jego następcę Grzegorza XIII. Był to pierwsze konklawe, w którym wziął udział kardynał z Polski Stanisław Hozjusz.

Śmierć Piusa V

Pius V zmarł 1 maja 1572 roku w wieku 68 lat. Jak dotychczas jest on jedynym kanonizowanym papieżem pomiędzy Celestynem V (pontyfikat 1294, zm. 1296) a Piusem X (pontyfikat 1903-14).

Lista uczestników

W konklawe wzięło udział 53 z 66 żyjących kardynałów[1]:

Czternastu elektorów mianował Pius V, dwudziestu sześciu Pius IV, jednego papież Paweł IV, czterech Juliusz III, a ośmiu papież Paweł III.

Nieobecni

Trzynastu kardynałów nie brało udziału w elekcji:

  • Georges d’Armagnac (19 grudnia 1544) – kardynał prezbiter S. Nicola in Carcere Tulliano; protoprezbiter Świętego Kolegium Kardynałów; administrator archidiecezji Tuluzy; kolegat apostolski w Awinionie; królewski gubernator Langwedocji
  • Henryk z Portugalii; Kardynał z Lizbony[2] (16 grudnia 1545) – kardynał prezbiter Ss. IV Coronati; generalny inkwizytor Portugalii; legat papieski w Portugalii; regent Królestwa Portugalii
  • Charles de Lorraine-Guise (27 lipca 1547) – kardynał prezbiter S. Apollinare; arcybiskup Reims; komendatariusz opactwa terytorialnego Cluny
  • Charles de Bourbon-Vendôme (9 stycznia 1548) – kardynał prezbiter S. Crisogono; arcybiskup Rouen; administrator diecezji Beauvais; legat apostolski w Awinionie; komendatariusz opactwa terytorialnego Saint-Pierre-de-Corbie
  • Zaccaria Delfino (12 marca 1565) – kardynał prezbiter S. Maria in Aquiro; biskup Hvar
  • Giovanni Francesco Commendone (12 marca 1565) – kardynał prezbiter S. Ciriaco e Ss. Quirico e Giulitta
  • Antoine de Créqui Canaples (12 marca 1565) – kardynał prezbiter S. Trifonio; biskup Amiens
  • Louis de Guise (22 grudnia 1553) – kardynał prezbiter S. Tommaso in Parione; biskup Metz
  • Diego Espinosa Arévalo; Kardynał z Sigüenzy[2] (24 marca 1568) – kardynał prezbiter S. Stefano al Monte Celio; biskup Sigüenzy; wielki inkwizytor Hiszpanii
  • Gaspar Cervantes de Gaete; Kardynał z Tarragony[2] (17 maja 1570) – kardynał prezbiter S. Balbina; arcybiskup Tarragony
  • Giulio Antonio Santori; Kardynał z S. Severina[2] (17 maja 1570) – kardynał prezbiter S. Bartolomeo all’Isola; arcybiskup Santa Severina
  • Nicolas de Pellevé; Kardynał z Sens[2] (17 maja 1570) – kardynał prezbiter bez tytułu; arcybiskup Sens
  • Innocenzo Ciocchi del Monte; Kardynał del Monte[2] (30 maja 1550) – kardynał diakon S. Maria in Via Lata; protodiakon Świętego Kolegium Kardynałów

Czterech mianował Paweł III, dwóch Juliusz III, trzech Pius IV i czterech Pius V.

Frakcje i kandydaci

Święte Kolegium było podzielone na kilka frakcji[3]:

  • Farnesianie – czyli nominaci Pawła III, kierowani przez wnuka tego papieża Alessandro Farnese: Savelli, Paleotti, Orsini, Corregio, Gambara, Caetani i della Rovere
  • Julianie – czyli nominaci Juliusza III: della Corgna, Ricci, Cornaro, Simoncelli
  • Partia siostrzeńców Piusa IV, Borromeo i Hohenemsa, grupująca nominatów tego papieża: Serbelloni, Gallio, Alciati, Sirleto, Gesualdo, Lomellini, Ferrero, Bobba, Boncompagni, Crivelli, Santacroce, Hozjusz i Morone
  • Partia kardynała Bonelli, prasiostrzeńca Piusa V, grupująca jego nominatów: della Chiesa, Maffei, Cesi, Montalto, Aldobrandini, Rusticucci, Giustiniani, Burali, Bianchi, Albani, Carafa i Rebiba
  • Stronnictwo hiszpańskie – Granvelle, Pacheco, Truchsess, Cristoforo i Ludovico Madruzzo, Medici, Sforza, Colonna, Avalos, Acquaviva
  • Stronnictwo francuskie – Ippolito i Luigi d’Este, Rambouillet

Za głównego faworyta uważano początkowo Alessandro Farnese, któremu jednak sprzeciwiały się Hiszpania i Toskania. Wśród potencjalnych następców Piusa V wymieniano także m.in. kardynałów Ricci, Savelli, Correggio, Boncompagni, Rebiba, Sirleto, Albani i Burali[4].

Przebieg konklawe

Konklawe rozpoczęło się 12 maja mszą do Ducha Świętego z udziałem 51 kardynałów. Jeszcze tego samego dotarł kardynał Granvelle[5]. Pomimo podziałów istniejących w Kolegium Kardynalskim było jednym z najkrótszych w historii. Ponieważ kardynał Granvelle niemal od razu po wejściu na konklawe poinformował Alessandro Farnese, że król Hiszpanii nie akceptuje jego kandydatury, ten zrezygnował z kandydowania. Następnie doszło do konsultacji liderów głównych frakcji tj. Farnese, Granvelle, Bonellego i Boromeusza, w wyniku których uzgodniono kandydaturę 70-letniego kardynała Ugo Boncompagni. W pierwszym głosowaniu 13 maja 1572 uzyskał on wszystkie głosy oprócz własnego, który oddał na kardynała Granvelle. Boncompagni zaakceptował wybór, przyjmując imię Grzegorza XIII[6].

Przypisy

  1. The Cardinals of the Holy Roman Church – Conclaves by century
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad Od XIV do XVI wieku (a sporadycznie nawet i jeszcze później) rozpowszechniony był zwyczaj nazywania kardynałów (nawet w oficjalnych dokumentach) nie według ich imion i nazwisk, lecz według pseudonimów nawiązujących najczęściej do miejsca pochodzenia, diecezji lub kościoła tytularnego danego kardynała.
  3. por. [1]; [2]
  4. Pastor, s. 12-14.
  5. Pastor, s. 11-12.
  6. Pastor, s. 13-15.

Bibliografia

  • Ludwig von Pastor: History of the Popes. T. 19. Londyn: 1930. (ang.).

Uzupełniające źródła internetowe

  • The Cardinals of the Holy Roman Church
  • Sede Vacante 1572
  • Vatican History. vaticanhistory.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-05-17)].
  • p
  • d
  • e
XI wiek
XII wiek
XIII wiek
XIV wiek
XV wiek
XVI wiek
XVII wiek
XVIII wiek
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek