Jodok z Moraw
| Ten artykuł od 2023-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Jodok z Moraw | |||
margrabia Moraw | |||
Okres | od 1375 | ||
---|---|---|---|
Poprzednik | Jan Henryk Luksemburski | ||
Następca | Zygmunt Luksemburski | ||
margrabia-elektor Brandenburgii | |||
Okres | od 1386 | ||
Poprzednik | Zygmunt Luksemburski | ||
Następca | Zygmunt Luksemburski | ||
książę Luksemburga | |||
Okres | od 1388 | ||
Poprzednik | |||
Następca | Elżbieta Luksemburska | ||
król Niemiec W opozycji do Zygmunta Luksemburskiego. | |||
Okres | od 1 października 1410 | ||
Poprzednik | |||
Następca | |||
Dane biograficzne | |||
Dynastia | |||
Data urodzenia | 1350 lub 1354 | ||
Data śmierci | |||
Ojciec | |||
Matka | |||
Żona | Agnieszka opolska | ||
|
Jodok z Moraw, Jobst z Moraw (ur. w 1350 lub 1354, zm. 18 stycznia 1411) – margrabia Moraw, margrabia brandenburski 1388-1411, książę Luksemburga 1388-1411, król niemiecki 1410-1411 w opozycji do Zygmunta Luksemburskiego.
Życiorys
Pochodził z dynastii Luksemburgów. Był synem margrabiego morawskiego Jana Henryka i Małgorzaty z rodu Przemyślidów opawsko-raciborskich[1].
Od 1375 współrządził Morawami wraz z bratem Prokopem, z którym toczył ustawiczną wojnę o hegemonię nad tą dzielnicą Królestwa Czech. W 1383 z nominacji Wacława IV został wikariuszem Włoch. Jako człowiek majętny potrafił wykorzystać swoją fortunę do własnych celów politycznych. Dzięki pożyczkom udzielanym krewnym powiększył swoją domenę. W wyniku umowy finansowej z 1386 otrzymał od Zygmunta Luksemburskiego w zastaw Brandenburgię. W 1388 zadłużony u niego Wacław IV oddał mu w zastaw Luksemburg. Pozwoliło to Jodokowi zbudować silne stronnictwo możnowładcze (Jednota Pańska(inne języki)), którego celem stało się odsunięcie od władzy króla w Czechach. W 1394 Jodok doprowadził do uwięzienia Wacława IV i przejął na rok faktyczną władzę w królestwie. Dążąc do detronizacji kuzyna zawiązał także sojusz polityczny z pretendującym do tronu niemieckiego Ruprechtem III Wittelsbachem i włączył się w wir polityki sukcesji tronu w Niemczech. W 1410 został przez część elektorów wybrany na króla niemieckiego przeciwko spadkobiercy Wacława IV, Zygmuntowi Luksemburskiemu. Władzy w Rzeszy nie udało mu się jednak przejąć, gdyż zmarł nagle w 1411.
Zdaniem starszej literatury Jodok był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Elżbieta, córka Władysława Opolczyka (urodzona w 1360 r., zmarła przed 1374). Po raz drugi ożenił się z Agnieszką córką Bolesława II opolskiego. Zdaniem nowszej literatury Jodok zawarł tylko jedno małżeństwo z Agnieszką, która używała także imienia Elżbieta. Jodok zmarł bezpotomnie.
Przypisy
- ↑ Peter Hilsch: Jost. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 10, Duncker & Humblot, Berlin 1974.
- p
- d
- e
Mojmirowice |
|
---|
Przemyślidzi |
| ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Piastowie |
| ||||||||
Przemyślidzi |
|
Przemyślidzi |
|
---|---|
Dynastia Karyncka |
|
Habsburgowie |
|
Dynastia Karyncka |
|
Luksemburgowie |
|
Habsburgowie |
|
Podiebradowie |
|
Hunyady |
|
Jagiellonowie | |
Habsburgowie |
|
- p
- d
- e
Margrabiowie Marchii Północnej |
| ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Margrabiowie Brandenburgii |
| ||||||||||
Elektorzy Brandenburgii |
| ||||||||||
Elektorzy Brandenburgii (w ramach Królestwa Prus) |
|
- p
- d
- e
Luxembourge-Ardennes |
|
---|---|
Namur-Luxembourg |
|
Limburg-Luxembourg |
|
Walezjusze |
|
Habsburgowie |
|
Burbonowie |
|
Habsburgowie | |
Habsburgowie lotaryńscy |
|
- p
- d
- e
Konradyni |
|
---|---|
Ludolfingowie |
|
Dynastia salicka |
|
Supplinburgowie |
|
Hohenstaufowie |
|
Welfowie |
|
Hohenstaufowie |
|
Wielkie bezkrólewie |
|
Habsburgowie |
|
Nassau |
|
Habsburgowie |
|
Luksemburgowie |
|
Wittelsbachowie |
|
Habsburgowie |
|
Luksemburgowie |
|
Wittelsbachowie |
|
Luksemburgowie |
|
Habsburgowie |
|
Wittelsbachowie |
|
Habsburgowie-Lotaryńscy |
|
- Oficjalny tytuł królów niemieckich od XI wieku
- król Rzymian
- Zobacz też
- królowie frankijscy
- cesarze rzymscy (Święte Cesarstwo Rzymskie)
- p
- d
- e
- Henryk III Biały (1248)
- Bolesław II Rogatka (1248–1278)
- Konrad I głogowski (1248–1251)
- Henryk V Brzuchaty (1278–1290)
Książęta jaworscy |
| ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kłodzko |
| ||||||||||||||||||||||||||||
Książęta legnicko- brzescy |
|
- Britannica: biography/Jobst