Jan Rudelski

Trener

Data urodzenia

13 marca 1907

Data śmierci

20 sierpnia 1999

Kariera

Aktywność

1947–1950

Kariera klubowa
Lata	Kluby	Wyst.
1947–1948 1949–1950	Spójnia Gdańsk

Kariera trenerska
Lata	Drużyna
1947–1948 1949–1954	Spójnia Gdańsk
1954–1955	Wybrzeże Gdańsk
1955–1956	Spójnia Gdańsk
1956–1976	Wybrzeże Gdańsk
1976–1978	Siarka Tarnobrzeg
1981–1984	Wybrzeże Gdańsk
Reprezentacje narodowe
1953–1954 1957–1958	Polska

Jan Rudelski (ur. 13 marca 1907, zm. 20 sierpnia 1999) – polski koszykarz oraz trener koszykówki, twórca sukcesów GKS Wybrzeże Gdańsk, z którym sięgnął po mistrzostwo Polski w 1971 i 1972, także trener męskiej reprezentacji Polski.

Życiorys

Początki. YMCA i Spójnia Gdańsk

Urodził się w polskiej rodzinie na Łotwie, przed II wojną światową mieszkał kolejno w Rydze i Kownie, grając tam w koszykówkę. W czasie wojny wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec, po jej zakończeniu zamieszkał początkowo w Wałbrzychu, a od 1947 w Gdańsku. Został członkiem YMCA Gdańsk i w pierwszym sezonie polskiej ligi koszykarskiej (1947/1948) był grającym trenerem tej drużyny. Zajął z nią 8 miejsce, równoznaczne ze spadkiem z ligi. W kolejnym sezonie wywalczył ze swoim zespołem grającym pod nazwą Zryw, awans do ekstraklasy, gdzie drużyna występowała już pod nazwą Spójnia Gdańsk. W sezonie 1949/1950 poprowadził ją jako grający trener do brązowego medalu, a w sezonie 1950/1951 już wyłącznie z ławki trenerskiej do wicemistrzostwa Polski.

Spójnia i reprezentacja Polski

W 1951 został trenerem reprezentacji Polski (najpierw wspólnie razem z Tadeuszem Ulatowskim i Januszem Patrzykontem, a od jesieni 1951 samodzielnie. Obowiązki reprezentacyjne spowodowały, że stanowisku trenera Spójni zastąpił go na początku 1952 Romuald Markowski. W kolejnym sezonie próbował łączyć obowiązki trenera kadry z pracą w klubie, ale prowadził zespół Spójni tylko w 5 pierwszych kolejkach. Na początku 1953 przestał był I trenerem reprezentacji, ale do końca roku pozostał asystentem nowo powołanego na to stanowisko Tadeusza Ulatowskiego. Także na początku sezonu 1953/1954 przez 5 kolejek prowadził Spójnię, następnie drużyna prowadzona już przez Romualda Markowskiego sięgnęła po brązowy medal mistrzostw Polski.

Gwardia Gdańsk

W sezonie 1954/1955 został trenerem drugoligowej Gwardii Gdańsk i wywalczył z nią awans do ekstraklasy. W pierwszym sezonie I-ligowym (1955/1956) zajął ze swoim zespołem ostatnie, 10 miejsce, ale wobec poszerzenia ligi drużyna pozostała w najwyższej klasie rozgrywek. W kolejnym sezonie (1956/1957) ponownie zajął ostatnie, tym razem 12 miejsce i tym razem spadł z drużyną z I ligi. Jego klub zmienił jeszcze w trakcie sezonu nazwę na GKS Wybrzeże Gdańsk.

GKS Wybrzeże Gdańsk

W sezonie 1957/1958 zajął z gdańskim klubem drugie miejsce w rozgrywkach grupy B II ligi, co nie dało awansu pierwszoligowego. W sezonie 1958/1959 poprowadził drużynę do awansu do I ligi, rozpoczynając nową epokę w dziejach klubu. Następnie prowadził gdańską drużynę w kolejnych 13 sezonach I-ligowych (1959-1976), zdobywając z nią sześć medali mistrzostw Polski, w tym dwa złote (1971, 1972), jeden srebrny (1970) i trzy brązowe (1964, 1968, 1975). W sezonach 1976/1977 i 1977/1978 był trenerem drugoligowej Siarki Tarnobrzeg i zakończył karierę trenerską. W trakcie sezonu 1981/1982 powrócił na ławkę trenerską Wybrzeża, ale nie uchronił drużyny od spadku. Następnie razem z Wojciechem Kapuścińskim wywalczył awans do I ligi, ale w swoim ostatnim sezonie w karierze trenerskiej ponownie spadł z drużyna do II ligi.

Łącznie był trenerem przez 37 lat, w tym przez dwadzieścia trzy sezony w I lidze.

Pochowany na Gdyńskim Cmentarzu Komunalnym w Kosakowie

Bibliografia

Krzysztof Łaszkiewicz Polska koszykówka męska 1928-2004 Inowrocław 2004
Jerzy Gebert Bombardierzy, Korsarze i inni. Pół wieku GKS Wybrzeże 1945-1995, Gdańsk 1995 (tam sylwetka Jana Rudelskiego, str. 79-81)
Jerzy Gebert Pomorski bastion. 60 lat koszykówki na Pomorzu b.m. i d.w. (tam sylwetka Jana Rudelskiego, str. 27-29)
Albert Gochniewski 60 lat gdańskiego sportu. Ludzie i zdarzenia, Gdańsk 2005 (tam sylwetka Jana Rudelskiego, str. 193)
sylwetka Jana Rudelskiego na stronie www.plkhistory.ugu.pl jako trenera
sylwetka Jana Rudelskiego na stronie www.plkhistory.ugu.pl jako zawodnika