Henryk Nagiel

Henryk Nagiel
H. Ćwiek, Henio Żaba
Data urodzenia

1859

Data śmierci

1899

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

kryminały, romanse

Ważne dzieła
  • Tajemnice Nalewek
  • Sęp
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach

Henryk Nagiel, (ur. 19 stycznia 1859 w Warszawie[1], zm. 17 grudnia 1899) – pisarz, reporter, dziennikarz, felietonista, adwokat, historyk prasy polskiej w USA.

Życiorys

W 1880 ukończył studia prawnicze na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Miał własną kancelarię adwokacką, jednocześnie pisał satyry, wiersze, felietony i opowiadania do prasy warszawskiej, m.in. do "Kolców" i "Muchy". W latach 1884-1885 współredagował Dziennik dla Wszystkich. W 1888 r. był kierownikiem literackiego działu czasopisma Wędrowiec. W latach 1889-1896 przebywał w Chicago w Stanach Zjednoczonych, gdzie współpracował z gazetami polonijnymi, m.in. z Dziennikiem Chicagoskim. Od 1896 przebywał we Lwowie i współpracował ze Słowem Polskim. Zmarł tamże w 1899.

Jest autorem pracy Dziennikarstwo polskie w Ameryce i jego 30-letnie dzieje (Chicago 1894)[2] opartej na niedostępnych już dzisiaj materiałach prasowych.

Był encyklopedystą oraz edytorem Encyklopedii zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy – polskiej encyklopedii wydanej w latach 1898-1907 przez społeczną organizację edukacyjną Macierz Polska, która działała w Galicji w okresie zaboru austriackiego. Napisał w niej hasło Polacy w Ameryce[3].

Henryk Nagiel jest znany jako autor dwóch bardzo wczesnych powieści kryminalnych (pierwotnie określanych jako romanse), współczesnych postaci Sherlocka Holmesa Sir Arthura Conan Doylego. Ta bardziej znana to Tajemnice Nalewek – powieść rozgrywająca się w światku żydowskich kupców i bankierów. Wznawiana wielokrotnie w dwudziestoleciu międzywojennym i ekranizowana w 1921 (film nie zachował się). Po 1945 zapomniana.

Książki Henryka Nagiela są sukcesywnie wznawiane od 2013 roku w ramach serii ''Kryminały przedwojennej Warszawy''.

Powieści

  • Tajemnice Nalewek (1888, wznawiana w czasach II RP i w 2013)
  • Sęp (1889[4], wznowiona 2014)
  • Kara Boża idzie przez oceany (1896)

Przypisy

  1. StanisławS. Zieliński StanisławS., Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich : podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933, s. 670 .
  2. HenrykH. Nagiel HenrykH., Dziennikarstwo polskie w Ameryce i jego 30-letnie dzieje : (referat przeznaczony na wystawę Kościuszkowską 1894 r. we Lwowie) [online], Chicago : Kom. Centr. Obesłania Wystawy Lwowskiej przez Polonię Amerykańską, 1894, polona.pl [dostęp 2019-05-02] .
  3. Finkel 1898 ↓.
  4. HenrykH. Nagiel HenrykH., Sęp : romans kryminalny [online], polona.pl [dostęp 2019-05-02] .

Bibliografia

  • Ludwik Finkel: Encyklopedya zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy, t. I. Lwów: Macierz Polska, Nakładem Wydawnictwa Macierzy Polskiej, druk. E. Winiarza, 1898, s. III-IX.
  • F. German, Nagiel Henryk [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 22.
  • Andrzej Brożek, Nagiel Henryk [w:] Słownik historyków polskich, red. Maria Prosińska-Jackl, Warszawa 1994, s. 368.
  • Henryk Nagiel, [w:] Henryk Nagiel, Sęp, "Kryminały przedwojennej Warszawy", t. 16, Warszawa 2014.

Linki zewnętrzne

  • Dzieła Henryka Nagiela w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000111132162
  • VIAF: 161428730
  • NKC: js2014848964
  • PLWABN: 9810538991805606
  • NUKAT: n94001159
  • NSK: 000757396
  • WorldCat: viaf-161428730
  • PWN: 3945348