Ftalan dibutylu

Ftalan dibutylu

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) benzeno-1,2-dikarboksylan dibutylu Inne nazwy i oznaczenia farm. Dibutylis phthalas inne ftalan dwubutylu, ester dwubutylowy kwasu ftalowego, DBP (z ang. dibuthyl phthalate)
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C16H22O4
Inne wzory	C6H4(COOC4H9)2
Masa molowa	278,34 g/mol
Wygląd	przezroczysta, oleista ciecz, bezbarwna lub słabo zabarwiona[1]
Identyfikacja
Numer CAS	84-74-2
PubChem	3026
DrugBank	DB13716
SMILES C1=CC=C(C(=C1)C(=O)OCCCC)C(=O)OCCCC
InChI InChI=1S/C16H22O4/c1-3-5-11-19-15(17)13-9-7-8-10-14(13)16(18)20-12-6-4-2/h7-10H,3-6,11-12H2,1-2H3 InChIKey DOIRQSBPFJWKBE-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 1,043 g/cm³[2]; ciecz 1,0595 g/cm³ (2 °C)[3]; ciecz Rozpuszczalność w wodzie 11,2 mg/l[4] w innych rozpuszczalnikach etanol: bez ograniczeń[1] aceton: bez ograniczeń[1] Temperatura topnienia -35 °C[4][3][2] Temperatura wrzenia 340 °C[4][3][2] Punkt krytyczny 500 °C[3]; 1,7 MPa[3] logP 4,5 Lepkość 0,203 P (20 °C)[3]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[5] Niebezpieczeństwo Zwroty H H360Df, H400 Zwroty P P201, P273, P308+P313 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[5] Toksyczny (T) Groźny dla środowiska (N) Zwroty R R61, R62, R50 Zwroty S S61, S53, S45 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[3] 1 2 0   Temperatura zapłonu 160 °C[3] Temperatura samozapłonu 390 °C[3] Numer RTECS TI0875000 Dawka śmiertelna LD50 720 mg/kg (mysz, dożylnie)
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	P03 BX03
Multimedia w Wikimedia Commons

Ftalan dibutylu, DBP – organiczny związek chemiczny z grupy ftalanów, ester alkoholu butylowego i kwasu ftalowego. Stosowany jako plastyfikator PCW, często używany w kombinacjach z innymi ftalanami. W temperaturze pokojowej jest bezbarwną lub bladożółtą cieczą. Ma słabą woń estru i silny, gorzki smak. Wykorzystywany w niektórych produktach higieny osobistej, szczególnie do czyszczenia paznokci. Jest również stosowany jako dodatek do klejów lub tuszów drukarskich oraz środek przeciwpieniący. Jest rozpuszczalny w różnych rozpuszczalnikach organicznych, np. alkoholu, eterze i benzenie. DBP jest doskonałym rozpuszczalnikiem wielu barwników, środków owadobójczych i nadtlenków.

Reakcje

Ftalan dibutylu może gwałtownie reagować z chlorem. Nie reaguje z azotanami, utleniaczami, mocnymi zasadami i kwasami.

Używanie tej substancji w kosmetykach, włączając w to płyny do zmywania paznokci zostało zakazane na terenie Unii Europejskiej dyrektywą 76/768/EEC 1976.

Przypisy

Bibliografia

• DBP information centre. dbp-facts.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-16)].
• Lawrence H. Keith, Mary M. Walker: Handbook of air toxics: sampling, analysis, and properties, s. 299–301
• André R. Cooper: Cooper’s toxic exposures desk reference with CD-ROM, s. 788–796