Cortinarius largus
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | grzyby | ||
| Typ | podstawczaki | ||
| Klasa | pieczarniaki | ||
| Rząd | |||
| Rodzina | zasłonakowate | ||
| Rodzaj | zasłonak | ||
| Gatunek | Cortinarius largus | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Cortinarius largus Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 259 (1838) [1836-1838] | |||
| |||
Cortinarius largus Fr. – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1838 r. Elias Fries i nadana przez niego nazwa jest aktualna[1]. Synonimy[2]:
- Cortinarius largus var. crucius Bidaud, Moënne-Locc. & Reumaux 1996
- Cortinarius largus var. rubrozonatus Bidaud, Moënne-Locc. & Reumaux 1996
- Cortinarius lividoviolaceus Rob. Henry 1987
- Gomphos largus (Fr.) Kuntze 1891
- Phlegmacium largum (Fr.) Wünsche 1877
Morfologia
- Kapelusz
Średnica 5–12 cm. Powierzchnia gładka, w młodym wieku fioletowo-szara, czasem z różowym odcieniem, później bladoszarobrązowa do żółtobrązowej, przy brzegu szarofioletowa[3].
- Blaszki
Fioletowe do szarofioletowych[3].
- Trzon
Maczugowaty do cylindrycznego, rzadko zwężający się; biały lub bladofioletowy do jasnoszarobrązowego. Zasnówka początkowo biaława do fioletowej, potem jasnożółtobrązową, rzadka[3].
Biały do jasnofioletowego, marmurkowo-fioletowy[3]”.
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 9,5–11,5 × 5,5–6,5 µm, migdałowate, umiarkowanie lub dość silnie brodawkowate[3].
- Gatunki podobne
Cortinarius lividoviolaceus jest znacznie mniejszy, Phlegmacium sobrium jest jaśniejszy, ma odcienie od białego do bladoszarobrązowego i fioletowego i jest bardzo rzadki, związany ze świerkami[3]
Występowanie i siedlisko
Podano jego stanowiska w Europie, Azji, Australii i na Nowej Zelandii. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony i podano tu wiele jego stanowisk[4]. Brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[5], ale kilka jego stanowisk przytaczają T. Ślusarczyk i inni[6]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów (pod nazwą Phlegmacium largus). Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Naziemny grzyb mykoryzowy[5]. Występuje w lasach, zwłaszcza pod leszczynami i dębami[3].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-25] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-09-30] .
- ↑ a b c d e f g KarlK. Soop KarlK., Cortinarius in Sweden [online], 2021, s. 37 [dostęp 2023-12-25] (ang.).
- ↑ Występowanie Cortinarius largus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-12-25] (ang.).
- ↑ a b WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 157–198, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ TomaszT. Ślusarczyk TomaszT., Materiały do znajomości mykobioty Pasma Krowiarek (Sudety Wschodnie), „Przegląd Przyrodniczy”, 39 (1), 2021, s. 41 .
- ↑ Aktualne stanowiska Phlegmacium largus w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-25] (pol.).
