Centurion (Rzym)

Ten artykuł dotyczy centuriona w starożytnym Rzymie. Zobacz też: inne znaczenia tego wyrazu.

Centurion (łac. centurio, gr. εκατονταρχος) w antycznym Rzymie miał dwa znaczenia:

Centurion - rekonstrukcja historyczna rynsztunku
Hełm centuriona (koniec drugiego wieku)
  • w znaczeniu wojskowym – niższy oficer, dowódca centurii, najmniejszej jednostki taktycznej legionu, inaczej – setnik, gdyż początkowo centuria liczyła 100 żołnierzy (później znacznie mniej). W czasach republiki centuriona wybierali żołnierze, a w czasach cesarstwa mianowany był przez legata. Najczęściej centurionami zostawali najbardziej doświadczeni i zasłużeni żołnierze w legionie. Centurioni również byli zhierarchizowani w zależności od tego, którą centurią w legionie dowodzili. Głównym centurionem legionu był dowódca I centurii I kohorty - primus pilus lub primipilus. II centurią dowodził princeps, III centurią – hastatus, IV centurią – princeps posterior, V centurią – hastatus posterior. W zasadzie na centurionach podczas bitwy spoczywała główna odpowiedzialność za przebieg walki, gdyż to oni bezpośrednio realizowali zamierzenia dowództwa.
  • w znaczeniu cywilnym – przywódca centurii, jako jednostki podziału ludności – reprezentował on swoją centurię i zbierał jej głosy podczas głosowania na np. komicjach centurialnych.

Zobacz też

  • Setnik
Zobacz hasło centurion w Wikisłowniku

Bibliografia

  • PWN Leksykon: Wojsko, wojna, broń, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, ISBN 83-01-13506-9
  • p
  • d
  • e
Armia rzymska
Oficerowie
  • Centurion
  • Dekurion
  • Legat
  • Prefekt
  • Primus pilus
  • Trybun wojskowy
  • Dux
  • Magister militum
Podoficerowie
  • Aquilifer
  • Beneficiarius
  • Cornicularius
  • Imaginifer
  • Optio
  • Signifer
  • Tesserarius
  • Vexillarius
  • Draconarius
Żołnierze
Jednostki i formacje
Wyposażenie
Inne
Kontrola autorytatywna (stanowisko):
  • GND: 7516980-0
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: topic/centurion-Roman-military-officer
  • NE.se: centurion
  • SNL: centurion
  • Catalana: 0090006
  • DSDE: centurion
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 11242