Canna (wyspa)

Canna
Canaigh; Eilean Chanaigh
Ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Szkocja

Akwen

Ocean Atlantycki

Archipelag

Hebrydy Wewnętrzne

Powierzchnia

46 km²

Najwyższy punkt

Càrn a' Ghaill 210 m n.p.m.

Położenie na mapie Highland
Mapa konturowa Highland, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Canna”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Canna”
Położenie na mapie Szkocji
Mapa konturowa Szkocji, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Canna”
Ziemia57°03′28,44″N 6°32′44,30″W/57,057900 -6,545639
Mapa wyspy
Multimedia w Wikimedia Commons

Canna (gael. Canaigh; Eilean Chanaigh) – wyspa w archipelagu Hebrydy Wewnętrzne, położona na zachodnim wybrzeżu Wielkiej Brytanii, należąca do Szkocji. Jest własnością National Trust for Scotland.

Opis

Canna jest najbardziej wysuniętą na zachód wyspą Small Isles, leży na północny zachód od Rùm, pomiędzy Skye i South Uist. Ma 7 km (4,3 mil) długości i 1,5 km (0,9 mil) szerokości. Rozciąga się na powierzchni 1314 ha (3247 akrów). Geologicznie jest to platforma lawowa składająca się z terasowej trzeciorzędowej skały bazaltowej. Ma żyzną glebę i wznosi się na 210 m (690 stóp) w Carn a’Ghaill. Na wyspie znajduje się ponad 1000 obiektów archeologicznych, których najwcześniejsze zapisy historyczne związane są ze Świętym Kolumbą, któremu poświęcono klasztor na wyspie[1][2].

Osada A’ Chill

We wschodniej części znajdują się ruiny zamku, który stanowił więzienie dla kobiety, którą mąż podejrzewał o niewierność. Na północy wyspy pod urwistymi klifami znajduje się Uaigh Righ Lochlainn – grób króla Norwegii[3]. A’ Chill, położona na północny zachód od portu Canna, była główną osadą wyspy do 1851 roku. W 1881 r. populacja ludności na wyspie wynosiła 57 osób. W tym samym roku MacNeil sprzedał wyspę Robertowi Thomowi, właścicielowi statku z Glasgow[3]. W 1938 roku wyspę kupił John Lorne Campbell (1906–1996), szkocki historyk i pisarz. W 1981 r. przekazał prawa własności National Trust for Scotland wraz z archiwami zgromadzonymi w Canna House, dotyczącymi szkockich pieśni i poezji gaelickiej, wiele zdjęć historycznych, rękopisów i nagrań. Campbell mieszkał w Canna House, jednym z dwóch dużych domów na wyspie, do swojej śmierci. Jego żona Margaret Fay Shaw, amerykańska muzyk, mieszkała tam aż do śmierci w 2004 roku[1].

Populacja

Port na wyspie

Liczba ludności wyspy w 1821 r. wynosiła 436, w XVIII w. spadła o około połowę do 230. W 1861 r. wyspę zamieszkiwało 127 osób, w 1971 jedynie 24. w 1981 było 11 mieszkańców i zaledwie 6 w 2001 roku[1].

W celu zahamowania tego spadku, NTS odnowił domki do wynajęcia i ogłosił zapotrzebowanie na wykwalifikowanych ludzi, którzy mogliby zamieszkać na wyspie. Sukces był ograniczony, w 2011 r. odnotowano 12 mieszkańców, a w 2017 populacja wynosiła 15[1][4].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Canna. Gazetteer for Scotland. [dostęp 2020-06-06]. (ang.).
  2. ↑ The Small Isles: Rum, Eigg, Muck, Canna. The Internet Guide to Scotland. [dostęp 2020-06-06]. (ang.).
  3. ↑ a b Isle of Canna – Small Isles. Scotlandinfo.eu. [dostęp 2020-06-06]. (ang.).
  4. ↑ Mike Wade: National Trust gives island of Canna’s 15 residents control of their own destiny. The Times. [dostęp 2020-06-06]. (ang.).

Bibliografia

  • Banks, Noel, Six Inner Hebrides. Newton Abbott: David & Charles. 1977
  • Campell, John Lorne, Canna, the Story of a Hebridean Island. Edinburgh: Canongate. 1984
  • Shaw, Margaret Fay, From the Alleghenies to the Hebrides. Edinburgh: Canongate. 1999
  • Rixson, Dennis, The Small Isles: Canna, Rum, Eigg and Muck. Edinburgh: Birlinn. 2001
  • Haswell-Smith, Hamish, The Scottish Islands. Edinburgh: Canongate. 2004
  • Perman, Ray, The Man Who Gave Away His Island. Edinburgh: Birlinn. 2010
Kontrola autorytatywna (wyspa):
  • SNL: Canna_-_øy_i_Storbritannia