Bziuki

Bziuki – wielkanocny zwyczaj przy kościele Matki Bożej Różańcowej w Koprzywnicy (w województwie świętokrzyskim), w czasie procesji rezurekcyjnej, która odbywa się po zakończeniu Wigilii Paschalnej. Pochodzenie zwyczaju jest nieznane[1]. Najstarsze wzmianki o bziukaniu pochodzą z XIX wieku[2]. Zwyczaj polega na tzw. „pluciu ogniem” lub „ognistym oddechu” – w czasie procesji rezurekcyjnej strażacy co pewien czas dmuchają z ust naftą na palącą się pochodnię, tworząc przy tym chmurę ognia sięgającą niekiedy 2 metrów wysokości[3]. W 2021 roku bziuki wpisano na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO[4][5][6].

Przypisy

  1. LidiaL. Cichocka LidiaL., Bziuki w Koprzywnicy - tylko u nas na Wielkanoc [online], echodnia.eu [dostęp 2019-03-18]  (pol.).
  2. Zobacz bziukanie. Jest niematerialnym dziedzictwem kulturowym UNESCO [WIDEO] [online], www.tvp.info, 4 maja 2021 [dostęp 2022-02-04]  (pol.).
  3. Wielkanocne bziukanie, swietokrzyskie.org.pl, [dostęp: 2019-03-18].
  4. Świętokrzyskie: Bziuki z Koprzywnicy na liście UNESCO - społeczeństwo [online], wnp.pl [dostęp 2021-05-08]  (pol.).
  5. Bziuki na liście UNESCO [online], Radio Kielce [dostęp 2021-05-08]  (pol.).
  6. PolsatP. News PolsatP., Strażacy plują naftą, słupy ognia na dwa metry. Zwyczaj trafił na listę UNESCO - Polsat News [online], polsatnews.pl [dostęp 2022-02-04]  (pol.).
  • p
  • d
  • e
Cykl paschalny i Zmartwychwstanie Pańskie
Chrześcijaństwo
zachodnie
przedpoście
  • Niedziela Siedemdziesiątnicy, Starozakonna (Septuagesima) (-70)
  • Niedziela Sześćdziesiątnicy, Mięsopustna (Sexagesima) (-63)
  • Niedziela Pięćdziesiątnicy, Zapustna (Quinquagesima) (-56)
  • Niedziela Czterdziesiątnicy (Quadragesima) (-49)
  • nabożeństwo czterdziestogodzinne
wielki post
Wielki Tydzień
Triduum
Paschalne
Wielki Czwartek (-3)
Wielki Piątek (-2)
Wielka Sobota (-1)
Wielka Noc
oktawa wielkanocna
okres wielkanocny
wigilia i oktawa
Zielonych Świątek
okres zwykły
święta wyznaczane
datą Wielkanocy
Chrześcijaństwo
wschodnie
przedpoście
  • Niedziela Pragnienia (o Zacheuszu) (-77)
  • Niedziela Pokory (o Celniku i Faryzeuszu) (-70)
  • Niedziela Miłosierdzia (o Synu Marnotrawnym) (-63)
  • Niedziela mięsopustna (o Sądzie Ostatecznym) (-56)
  • Mięsopustna Powszechna Sobota Dusz (-50)
  • Niedziela seropustna (Przebaczenia Win) (-49)
wielki post
  • Czysty (Zielony, Postny) Poniedziałek (-48)
  • Sobota Teodora (-43)
  • Niedziela Tryumfu Ortodoksji (-42)
  • Sobota Upamiętnienia (-36, -29, -22)
  • Niedziela Krestopokłonna (-28)
  • Niedziela św. Jana Klimaka (-21)
  • Sobota Akatystu (-15)
  • Niedziela Marii Egipcjanki (-14)
Wielki Tydzień
Wielka Noc
  • rezurekcja
  • Liturgia św. Bazylego Wielkiego
  • Agape Vespers
  • Khristós Anésti! Alithós Anésti!
  • trikirion paschalny
  • troparion paschalny
  • Pentecostarion
  • Posiadacze mirry
Biały Tydzień
okres wielkanocny
  • Radonica, Zaduszki, Prowody (+10)
  • Świętych Niewiast Mirro (+14)
  • Niedziela o Paralityku (+21)
  • Meso-Pentecost (+24)
  • Niedziela o Samarytance (Photini) (+28)
  • Niedziela o Ślepcu (+35)
  • Apodosis (+38)
  • Wniebowstąpienie Pańskie (+39)
  • Świętych Ojców I soboru powszechnego (+42)
  • Powszechna Sobota Dusz przed świętem Pięćdziesiątnicy (+48)
  • Pentecost - Święto Trójcy Świętej (+49)
  • II Dzień Świąt Trójcy Świętej (+50)
  • III Dzień Świąt Trójcy Świętej (+51)
  • Wszystkich Świętych (+56)
Postacie
folklorystyczne
Zwyczaje
polskie
karnawał
(zapusty, mięsopust)
post
wielkanoc
zielone święta
Zwyczaje
międzynarodowe
  • osterbrunnen
  • palenie Judasza
Atrybuty