Blepharis

Blepharis

Blepharis attenuata

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

akantowate

Rodzaj

Blepharis

Nazwa systematyczna

Blepharis A. L. Jussieu
Gen. 103. 4 Aug 1789^[3]

Typ nomenklatoryczny

B. boerhaviifolia Persoon^[3]

Synonimy

Acanthodium Delile
Blepharacanthus Nees ex Lindl.
Trichacanthus Zoll. & Moritzi

Multimedia w Wikimedia Commons

Blepharis – rodzaj roślin należących do rodziny akantowatych (Acanthaceae). Obejmuje 126^[4]–129^[5] gatunków. Występują one niemal w całej Afryce (brak ich w północno-zachodniej jej części) oraz w południowej i południowo-wschodniej Azji. Najbardziej zróżnicowane są w południowej i wschodniej Afryce^[4]. Nasiona niektórych gatunków są pożywieniem w Afryce, przedstawiciele tego rodzaju są też stosowani w leczeniu wąglika^[5].

Morfologia

Pokrój: Rośliny zielne, zarówno byliny, jak i jednoroczne, także półkrzewy i krzewy^[4].
Liście: W okółkach po 4, rzadko naprzeciwległe. Pary liści w okółku nierówne – jedna większa, druga mniejsza. Blaszka siedząca lub krótkoogonkowa, na brzegu podwinięta, na wierzchołku zwykle ostro zakończona, zwykle z kolcem^[4].
Kwiaty: Zebrane w szczytowe, kłosopodobne kwiatostany złożone, składające się z kwiatów skupionych w węzłach w wierzchotki, główki lub rozwijające się pojedynczo. W obrębie kwiatostanu występują skórzaste i ostre przysadki, zwykle ząbkowane, lancetowate do równowąskich. Kielich jest tworzony przez cztery łuskowate działki, z których jedna jest większa i trójnerwowa, pozostałe z jednym nerwem. Działki zakończone są ostrymi kolcami (większa grzbietowa czasem z trzema kolcami), dodatkowo są ostro ząbkowane na brzegu. Płatki zwykle w różnym stopniu owłosione, są zrośnięte w dole w rurkę i na końcu tworzą dwuwargową koronę z silnie rozwiniętą, poziomo odstającą, trójłatkową wargą dolną. Pręciki cztery, wystające z rurki, ale osłonięte przez grzbietową działkę kielicha. Zalążnia górna, dwukomorowa, z dwoma zalążkami w każdej z komór. Szyjka słupka pojedyncza, u nasady z dwiema kępami gruczołowatych włosków, zakończona niepodzielonym lub dwudzielnym znamieniem^[4].
Owoce: Podługowate torebki zawierające zwykle dwa, rzadziej cztery nasiona^[4]. Nasiona pokryte włoskami pęczniejącymi i śluzowaciejącymi w kontakcie z wodą^[5].

Systematyka

Rodzaj z plemienia Acantheae z podrodziny Acanthoideae w obrębie rodziny akantowatych Acanthaceae^[6].

Wykaz gatunków^[4]

Blepharis acanthodioides Klotzsch
Blepharis acuminata Oberm.
Blepharis aequisepala Vollesen
Blepharis affinis Lindau
Blepharis angusta (Nees) T.Anderson
Blepharis aspera Oberm.
Blepharis asteracantha C.B.Clarke
Blepharis attenuata Napper
Blepharis bainesii S.Moore ex C.B.Clarke.
Blepharis boranensis Vollesen
Blepharis breyeri Oberm.
Blepharis buchneri Lindau
Blepharis burundiensis Vollesen
Blepharis calcitrapa Benoist
Blepharis capensis (L.f.) Pers.
Blepharis chrysotricha Lindau
Blepharis ciliaris (L.) B.L.Burtt
Blepharis crinita Benoist
Blepharis cuanzensis Welw. ex S.Moore
Blepharis cuspidata Lindau
Blepharis decussata S.Moore
Blepharis dhofarensis A.G.Mill.
Blepharis dilatata C.B.Clarke
Blepharis diplodonta Vollesen
Blepharis diversispina (Nees) C.B.Clarke
Blepharis drummondii Vollesen
Blepharis dunensis Vollesen
Blepharis duvigneaudii Vollesen
Blepharis edulis (Forssk.) Pers.
Blepharis espinosa Phillips
Blepharis exigua (Zoll. & Moritzi) Valeton ex Backer
Blepharis fenestralis Vollesen
Blepharis ferox P.G.Mey.
Blepharis flava Vollesen
Blepharis fleckii P.G.Mey.
Blepharis forgiarinii J.-P.Lebrun & Stork
Blepharis furcata (L.f.) Pers.
Blepharis gazensis Vollesen
Blepharis gigantea Oberm.
Blepharis glinus Fiori
Blepharis glomerans Benoist
Blepharis glumacea S.Moore
Blepharis grandis C.B.Clarke
Blepharis grossa (Nees) T.Anderson
Blepharis gypsophila Thulin & Vollesen
Blepharis hildebrandtii Lindau
Blepharis hirtinervia (Nees) T.Anderson
Blepharis huillensis Vollesen
Blepharis ilicifolia Napper
Blepharis ilicina Oberm.
Blepharis inaequalis C.B.Clarke
Blepharis inermis (Nees) C.B.Clarke
Blepharis inflata Vollesen
Blepharis innocua C.B.Clarke
Blepharis inopinata Vollesen
Blepharis integrifolia (L.f.) E.Mey. & Drège ex Schinz
Blepharis involucrata Solms ex Schweinf.
Blepharis itigiensis Vollesen
Blepharis javanica Bremek.
Blepharis katangensis De Wild.
Blepharis kenyensis Vollesen
Blepharis kuriensis Vierh.
Blepharis laevifolia Vollesen
Blepharis lawsonii G.S.Giri & R.N.Banerjee
Blepharis leendertziae Oberm.
Blepharis linariifolia Pers.
Blepharis longifolia Lindau
Blepharis longispica C.B.Clarke
Blepharis macra (Nees) Vollesen
Blepharis maculata Benoist
Blepharis maderaspatensis (L.) B.Heyne ex Roth
Blepharis marginata (Nees) C.B.Clarke
Blepharis menocotyle Milne-Redh.
Blepharis meyeri Vollesen
Blepharis mitrata C.B.Clarke
Blepharis montana Vollesen
Blepharis natalensis Oberm.
Blepharis noli-me-tangere S.Moore
Blepharis obermeyerae Vollesen
Blepharis obmitrata C.B.Clarke
Blepharis obtusisepala Oberm.
Blepharis ogadenensis Vollesen
Blepharis panduriformis Lindau
Blepharis paradoxa Fritsch
Blepharis pascuorum S.Moore
Blepharis petalidioides Vollesen
Blepharis petraea Vollesen
Blepharis pratensis S.Moore
Blepharis procumbens (L.f.) Pers.
Blepharis pruinosa Engl.
Blepharis pungens Klotzsch
Blepharis pusilla Vollesen
Blepharis reekmansii Vollesen
Blepharis refracta Mildbr.
Blepharis richardsiae Vollesen
Blepharis scandens Vollesen
Blepharis scindica Stocks ex T.Anderson
Blepharis sericea Vollesen
Blepharis serrulata (Nees) Picalho & Hiern
Blepharis sinuata (Nees) C.B.Clarke
Blepharis sol C.B.Clarke
Blepharis somaliensis Vollesen
Blepharis spiculifolia Balf.f.
Blepharis spinescens Vollesen
Blepharis spinifex Merxm.
Blepharis spinipes Vollesen
Blepharis squarrosa (Nees) T.Anderson
Blepharis stainbankiae C.B.Clarke
Blepharis stuhlmannii Lindau
Blepharis subglabra Vollesen
Blepharis subvolubilis C.B.Clarke
Blepharis swaziensis Vollesen
Blepharis tanae Napper
Blepharis tanganyikensis (Napper) Vollesen
Blepharis tanzaniensis Vollesen
Blepharis tenuiramea S.Moore
Blepharis tetrasticha Lindau
Blepharis thulinii Vollesen
Blepharis torrei Vollesen
Blepharis transvaalensis Schinz
Blepharis trifida Vollesen
Blepharis trispina Napper
Blepharis turkanae Vollesen
Blepharis uniflora C.B.Clarke
Blepharis uzondoensis Vollesen
Blepharis welwitschii S.Moore

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-01-11] (ang.).
↑ ^a ^b Blepharis. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-01-11].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Blepharis Juss.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-01-11].
↑ ^a ^b ^c David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 118, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ Genus: Blepharis Juss.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2020-01-11].