Andrzej Pszenicki
Państwo działania | Polska | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | 29 listopada 1869 | ||
Data i miejsce śmierci | 5 sierpnia 1941 | ||
Prof. dr inż. nauk technicznych | |||
Specjalność: Inżynier budowlany, konstruktor | |||
Alma Mater | Wydział Matematyczno-Fizyczny Instytutu Inżynierów Komunikacji w Petersburgu | ||
Profesura | 1921 – prof. zwyczajny | ||
Nauczyciel akademicki | |||
Odznaczenia | |||
|
Andrzej Pszenicki (ur. 29 listopada 1869 w Pabianicach, zm. 5 sierpnia 1941 w Warszawie) – polski inżynier budowlany i konstruktor, autor konstrukcji mostów i innych budowli stalowych.
Życiorys
Andrzej Pszenicki był synem Pawła i Moniki z Przedmojskich. Ukończył Gimnazjum w Piotrkowie. W 1894 roku rozpoczął studia na Wydziale Fizyczno-Matematycznym w 1898 r. w Instytucie Inżynierów Komunikacji w Petersburgu, które zakończył w 1889 roku. W późniejszym okresie życia kierował katedrą na tej uczelni (od 1917 roku), a także w innych uczelniach petersburskich – Żeńskim Instytucie Politechnicznym (1915) i Instytucie Inżynierii Lądowej(inne języki) (1916). Swoją karierę inżynierską związał z Rosją i Petersburgiem przez ponad 20 lat. Pracował w Zarządzie Miejskim Petersburga jako inżynier projektując konstrukcje mostowe w latach 1898–1919. W 1903 roku objął stanowisko naczelnika biura technicznego, a potem pracował jako naczelny inżynier. Opiekował się kilkuset mostami miasta i uczestniczył w projektowaniu aż 43 różnych mostów (w tym 27 stalowych). Pracował jednocześnie jako konstruktor mostów na całym terytorium Rosji. Podczas lat spędzonych na obczyźnie nie zerwał kontaktów z Polonią, działając m.in. aktywnie w radzie parafialnej przy katolickiej parafii św. Katarzyny w Petersburgu. Po krótkim pobycie w Rydze w 1919 roku, wrócił następnie do kraju. W 1921 roku został kierownikiem Katedry Budowy Mostów Politechniki Warszawskiej, której szefował aż do wybuchu II wojny światowej. Jednocześnie, w latach 1923–1929 pełnił funkcję dziekana Wydziału Inżynierii Lądowej na tej uczelni, w latach 1929–1932 był jej rektorem, a w roku akademickim 1932/1933 prorektorem. W okresie 1924–1936 wykładał budowę mostów drewnianych w Oficerskiej Szkole Inżynierii w Warszawie przekształconą w 1932 roku w Szkołę Podchorążych Saperów. W roku 1938 otrzymał doktorat h.c. Politechniki. Wykładał także w Szkole Podchorążych Saperów, był doradcą m.in. Ministerstwa Robót Publicznych i firmy „K. Rudzki i S-ka”. W 1934 roku został członkiem honorowym Koła Inżynierów Dróg i Mostów przy Stowarzyszeniu Techników. W latach 1936–1939 był dyrektorem nauk technicznych Wyższej Szkoły Inżynierii. W 1937 roku został wybrany na prezesa Rady Naczelnej Towarzystwa Przyjaciół Młodzieży Akademickiej[1]. W czasie okupacji niemieckiej działał w Stołecznym Komitecie Samopomocy Społecznej jako przewodniczący Sekcji Odbudowy, a po jej likwidacji latem 1940 jako przewodniczący Sekcji Mieszkaniowej.
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (198-4-23)[2].
Stanowiska
- 1901– asystent, a w 1908 – wykładowca przy Katedrze Budowy Mostów w Instytucie inżynierów Komunikacji,
- 1924–1936 – wykładowca w Oficerskiej Szkole Inżynierii w Warszawie (1932 przekształcona w Szkołę Podchorążych Saperów),
- 1928–1934 – prezes Towarzystwa „Studium Technologiczne”,
- 1929/1930, 1930/1931, 1931–1932 – rektor Politechniki Warszawskiej,
- 1932–1933 – prorektor Politechniki Warszawskiej,
- 1921–1939 – kierownik Katedry Budowy Mostów PW.
Członkostwa
- 13 listopada 1938 – Honorowy członek PW
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)[3]
- Krzyż Komandorski Orderu Korony (Belgia)
Wybrane publikacje
- Warszawa 1928 Mosty żelazne
- Warszawa 1938 Kurs budowy mostów[4]
- Warszawa 1954 wydanie pośmiertne Mosty stalowe nitowane
- Artykuły na łamach Czasopisma Technicznego i Przeglądu Technicznego.
Ważniejsze projekty i realizacje konstrukcyjne
- Most Troicki na Newie w Petersburgu (1903, jako członek zespołu)
- Most na rzece Msta w Borowiczach (1905)
- Most Pałacowy (zwodzony) w Petersburgu (1908, zwycięstwo w konkursie międzynarodowym i realizacja do 1916)
- Most na Wołdze w Saratowie (1911, niezrealizowany)
- Maszt radiowy dla Transatlantyckiej Centrali Radiotelegraficznej na warszawskim Bemowie (1922, realizacja 1923)
- Most Józefa Piłsudskiego w Krakowie (1926, realizacja do 1934)
- Most kolejowy w Sandomierzu (1927)
- Konstrukcja Dworca Głównego w Warszawie (1928, realizacja do 1940)
- Hangary w porcie lotniczym Warszawa-Okęcie (realizacja do 1933)
- Most drogowy na Niemnie w Grodnie (realizacja do 1934)
- Most drogowy im. Rydza-Śmigłego we Włocławku (realizacja do 1937)
- Most kolejowo-drogowy im. Legionów Piłsudskiego w Płocku, ówcześnie najdłuższy w Polsce (1936, realizacja do 1938)
- Most Troicki w Petersburgu
- Most Pałacowy w Petersburgu
- Most Piłsudskiego w Krakowie
- Maszt radiowy Transatlantyckiej Centrali Radiotelegraficznej na Bemowie
- Dworzec Główny w Warszawie (widok w 1938)
- Most Rydza-Śmigłego we Włocławku
Przypisy
- ↑ J. Piłatowicz, „Poczet Rektorów, tradycja i współczesność Politechniki Warszawskiej 1826–2001”, wyd. I, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej 2001, s. 118–119
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ANNA PSZENICKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2015-05-30] .
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 630 „za zasługi na polu naukowem”.
- ↑ AndrzejA. Pszenicki AndrzejA., Kurs budowy mostów. Cz. ogólna, Podpory kamienne i mosty drewniane [online], polona.pl [dostęp 2020-02-06] .
Linki zewnętrzne
- Most Pałacowy w Sankt-Petersburgu
- Most Legionów w Płocku
- Piśmiennictwo Andrzeja Pszenickiego – bibliografia i pełne teksty publikacji
- Publikacje Andrzeja Pszenickiego w bibliotece Polona
- p
- d
- e
|
- PWN: 3964232