Airgetmar

Airgetmar (irl.: Airgeatmhar) – legendarny zwierzchni król Irlandii z dynastii Milezjan (linia Íra, syna Mileda) w latach 385-375 p.n.e. Syn Sirlama, zwierzchniego króla Irlandii.

Informacje o nim czerpiemy ze średniowiecznych Roczników Czterech Mistrzów oraz Lebor Gabála Érenn („Księga najazdów Irlandii”), które różnią się między sobą, co do szczegółów. Airgetmar, w czasie drugiego roku panowania arcykróla Oiliolla (Aililla) II Finna, brał udział w zwycięskiej bitwie w Óenach Taillten przeciwko Fiachy Tolgracha. Ten ostatecznie zginął w następnej bitwie, stoczonej w miejscu zwanym Brega. Następnie ludzie z Munsteru zebrali się, w towarzystwie Eochaida, syna arcykróla Oiliolla II, Lugaida, syna arcykróla Eochaida VI Fiadmuine i Duacha Ladgracha, syna Fiachy wraz z innymi potomkami Eremona, celem rozprawienia się z nim. Udało się im zmusić Airgetmara do emigracji za morze. Po okresie siedmiu lat, powrócił oraz zawarł przymierze z Duachem Ladgrachem, celem zdobycia władzy. Z pomocą Fiachy, syna Duacha, dokonał zabójstwa arcykróla Oiliolla II. Jednak według „Roczników” Airgetmar razem Duachem miał pokonać i zabić arcykróla Oiliolla II w bitwie pod Odhbha. Mając zbyt słabe siły, nie był w stanie przeszkodzić w przejściu władzy na rzecz syna zabitego, Eochaida VII. Musiał czekać siedem lat, by zdobyć dla siebie upragniony tron. Wówczas razem z Duachem dokonał zabójstwa arcykróla Eochaida VII w Aine (ob. Knockany w pobliżu Bruff w hrabstwie Limerick). Linia Íra, w jego osobie, odzyskała po pięćdziesięciu siedmiu latach zwierzchnią władzę nad Irlandią. Są rozbieżności w źródłach, co do czasu jego rządów. Miał panować dziesięć, dwadzieścia trzy lub trzydzieści lat. Zginął z ręki dwóch osób: Duacha II Ladgracha, swego następcy, i Lugaida Laigde, mściciela śmierci ojca Eochaida VII oraz przyszłego zwierzchniego króla Irlandii.

Potomstwo

Airgetmar pozostawił po sobie pięciu synów, a przez nich wielu potomków:

• Badharn, miał syna:
  • Aed I Ruad, przyszły zwierzchni król Irlandii
• Deman, miał syna:
  • Dithorba mac Deman, przyszły zwierzchni król Irlandii
• Finntan, miał syna:
  • Cimbaeth mac Finntan, przyszły zwierzchni król Irlandii i król Ulsteru
• Faomhar (Fomoir), miał dwóch synów:
  • Fedaig (Feig, Fedach), miał syna:
    • Eochaid I Eolach, przyszły król Ulsteru
  • Dub, miał syna:
    • Eos, miał syna:
      • Srub, miał syna:
        • Inderech, miał syna:
          • Glas, miał syna:
            • Carbre (Cathair), miał syna:
              • Febardile, miał syna:
                • Fomhar, miał syna:
                  • Dub, miał syna:
                    • Sithrige, miał syna:
                      • Rudraige I Mor, przyszły król Ulsteru i zwierzchni król Irlandii
• Cas, miał syna:
  • Coran, miał dwóch synów:
    • Uamanchan, przyszły król Ulsteru
    • Cathair, miał syna:
      • Conchobar I Rot, przyszły król Ulsteru

Bibliografia

• Annala Rioghachta Éireann. Annals of the Kingdom of Ireland by the Four Masters, Vol. I, ed. with transl. J. O’Donovan, Second Edition, Dublin 1856, s. 65-73.
• Corpus genealogiarum Hiberniae, ed. M. O’Brien, Dublin 1982, s. 276.
• Lebor Gabála Érenn. The Book of the Taking of Ireland, Part V, ed. and transl. R. A. Stewart Macalister, Irish Texts Society, Dublin 1956, s. 260-267.
• Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 1: Antiquity Worldwide, München 2000, s. 373-374, ISBN 3-598-21543-6 (Przesunięcie datacji z powodu braku Fiachy IV na liście).