Zaagrugschildpadden

Zaagrugschildpadden
Zaagrugschildpadden
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Testudines (Schildpadden)
Onderorde:Cryptodira (Halsbergers)
Superfamilie:Testudinoidea
Familie:Emydidae (Moerasschildpadden)
Geslacht
Graptemys
Agassiz, 1857
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Zaagrugschildpadden op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Zaagrugschildpadden[1] (Graptemys) zijn een geslacht van schildpadden uit de familie moerasschildpadden.[2] De groep werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door Louis Agassiz in 1857.

Uiterlijke kenmerken

De soorten staan ook wel bekend als de landkaartschildpadden. Deze naam slaat op de tekening van de volwassen dieren, die enigszins lijkt op een landkaart vanwege de complexe lijnentekeningen. De naam zaagrugschildpad slaat op de juvenielen van veel soorten, die een opstaande, getande kiel op het midden van het schild hebben, vaak met een afstekende zwarte kleur. Deze structuur doet enigszins denken aan de tanden van een zaag.

Verspreiding en levenswijze

De verschillende Graptemys-soorten leven uitsluitend in de Verenigde Staten, alleen de 'echte' landkaartschildpad (Graptemys geographica) komt ook voor in zuidelijk Canada, en dan alleen in Zuid-Quebec. Het zijn wat meer naar een carnivoor neigende schildpadden die veel vlees eten en actief jagen op slakken en weekdieren en andere ongewervelden. Alle soorten zijn sterk seksueel dimorf; mannetjes blijven aanzienlijk kleiner dan de vrouwtjes. Mannetjes blijven rond de 12 centimeter, vrouwtjes bereiken een lengte van 30 centimeter, hoewel de exacte afmetingen per soort iets verschillen. Ook zijn mannetjes eerder geslachtsrijp en te herkennen aan de relatief dikkere en langere staart. Drie soorten hebben ieder twee ondersoorten die wat verschillen in verspreidingsgebied, kleuren en patronen.

Taxonomie

Onderstaand een lijst van soorten. Er zijn veertien verschillende soorten, inclusief de pas in 2010 beschreven soort Graptemys pearlensis.[2] De soort Graptemys sabinensis werd lange tijd beschouwd als een ondersoort van Graptemys ouachitensis en wordt in de literatuur vaak nog als zodanig vermeld.

Soorten

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam Auteur Verspreidingsgebied
Barbours landkaartschildpad
(Graptemys barbouri)
Carr & Marchand, 1942 Verenigde Staten (Alabama, Florida, Georgia)
Graptemys caglei Haynes & McKown, 1974 Verenigde Staten (Texas)
Graptemys ernsti Lovich & McCoy, 1992 Verenigde Staten (Florida, Alabama)
Graptemys flavimaculata Cagle, 1954 Verenigde Staten (Mississippi, geïntroduceerd in Florida)
Landkaartschildpad
(Graptemys geographica)
Lesueur, 1817 Canada (Quebec, Ontario), Verenigde Staten (Louisiana, Mississippi, New Jersey, North Carolina, Vermont, New York, Pennsylvania, Ohio, West Virginia, Virginia, Tennessee, Georgia, Alabama, Kentucky, Indiana, Illinois, Michigan, Minnesota, Iowa, Missouri, Kansas, Oklahoma, Arkansas, Wisconsin, Maryland)
Graptemys gibbonsi Lovich & McCoy, 1992 Verenigde Staten (Mississippi)
Graptemys nigrinoda Cagle, 1954 Verenigde Staten (Alabama, Mississippi)
Geringde zaagrugschildpad
(Graptemys oculifera)
Baur, 1890 Verenigde Staten (Mississippi, Louisiana)
Graptemys ouachitensis Cagle, 1953 Verenigde Staten (Alabama, Texas, Louisiana, Oklahoma, Kansas, Nebraska, Arkansas, Missouri, Iowa, Minnesota, Wisconsin, Indiana, Ohio, West Virginia, Illinois, Kentucky, Tennessee, Mississippi)
Graptemys pearlensis Ennen, Lovich, Kreiser, Selman & Qualls, 2010 Verenigde Staten (Mississippi, Louisiana)
Onechte landkaartschildpad
(Graptemys pseudogeographica)
Gray, 1831 Verenigde Staten (Iowa, Illinois, Missouri, Kansas, Oklahoma, Nebraska, South Dakota, Oklahoma, Texas, Louisiana, Arkansas, Mississippi, Tennessee, Kentucky, Indiana, Ohio, Alabama)
Graptemys pulchra Baur, 1893 Verenigde Staten (Georgia, Alabama, Louisiana, Mississippi, Tennessee, Florida)
Graptemys sabinensis Cagle, 1953 Verenigde Staten (Texas, Louisiana)
Graptemys versa Stejneger, 1925 Verenigde Staten (Texas)

Externe link

  • Veel Nederlandstalige informatie over de Graptemys-soorten.

Bronvermelding

Referenties
  1. Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 105. ISBN 90 274 8626 3.
  2. a b Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Graptemys. Gearchiveerd op 21 september 2022.
Bronnen
  • (en) Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Graptemys - Website Geconsulteerd 20 mei 2015
  • (en) - Peter Paul van Dijk, John B. Iverson, Anders G. J. Rhodin, H. Bradley Shaffer & Roger Bour - Turtles of the World, 7th Edition: Annotated Checklist of Taxonomy, Synonymy, Distribution with Maps, and Conservation Status - ISSN 10887105 (2014) - Website
  • (en) C.H. Ernst, R.G.M. Altenburg & R.W. Barbour - Turtles of the World - Website
· · Sjabloon bewerken
Geslachten van de familie moerasschildpadden of Emydidae (soortenlijst)