Satoshi Kon

Satoshi Kon
Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Volledige naam	今 敏
Geboren	12 oktober 1963 Sapporo
Overleden	24 augustus 2010 Tokio[1]
Geboorteland	Japan
Jaren actief	1984–2010
Beroep	mangaka, animator, filmregisseur
Genre	Anime
Films	Perfect Blue, Millennium Actress, Tokyo Godfathers, Paprika
(en) IMDb-profiel
(nl) Moviemeter-profiel
(mul) TMDB-profiel
Website
Portaal    Film

Satoshi Kon (今 敏, Kon Satoshi, Sapporo, 12 oktober 1963 – Tokio, 24 augustus 2010^[2]) was een Japans filmregisseur, animator en mangaka. Hij was lid van het Japanese Animation Creators Association.^[3] Hij was een alumnus van de grafische vormgevingsafdeling van de Mushashino Kunstuniversiteit. Ook was hij de jongere broer van Tsuyoshi Kon, een gitarist en studiomuzikant.

Biografie

Jeugd

Satoshi Kon werd geboren op 12 oktober 1963 en ging naar school in Sapporo.^[4] Hij was er een klasgenoot van mangaka Seiho Takizawa. Hij droomde er toen al van om animator te worden.^[5] Zijn favoriete tekenfilms en manga waren Space Battleship Yamato (1974), Heidi (1974), Future Boy Conan (1978) en Mobile Suit Gundam, alsook Katsuhiro Otomo's Domu: A Child's Dream.^[6][7] Yasutaka Tsutsui vormde een inspiratiebron voor Kon's tekeningen. Kon studeerde grafische vormgeving aan de Musashino Kunstuniversiteit en behaalde er zijn diploma in 1982.^[5] Tijdens zijn studentenperiode keek Kon veel buitenlandse films en las hij boeken van Yasutaka Tsutsui.^[7][8]

Vroege carrière

Kort na zijn studententijd debuteerde Kon als mangaka met de manga Toriko (1984). Hij won er een prijs mee in de tiende jaarlijkse Tetsuya Chiba Wedstrijd van Kodansha's Young Magazine.^[5][9][10] Daarna ging hij aan de slag als Katsuhiro Otomo's assistent.^[10][11] In 1990 was hij mede verantwoordelijk voor de one-shot manga Kaikisen. In datzelfde jaar schreef hij het script voor Katsuhiro Otomo's live-action film World Apartment Horror.^[10] In 1991 werkte hij als animator en layouttekenaar voor de tekenfilm Roujin Z.^[5][10] Hij werkte ook mee aan Mamoru Oshii's Patlabor 2: The Movie.^[5] Daarna werkte hij samen met Oshii aan Seraphim: 266,613,336 Wings, welke in 1994 werd uitgegeven in Animage.^[12] In 1995 was Kon aan de slag als scriptschrijver, layouttekenaar en kunstregisseur voor de kortfilm Magnetic Rose. Deze film maakt deel uit van de Katsuhiro Otomo filmtrilogie Memories.^[5][10] Kons werk na deze film wordt gekarakteriseerd door het feit dat realiteit en fantasie door elkaar worden gehaald.^[13]

Regie

In 1993 verzorgde Kon het script en de coproductie van de vijfde aflevering van de OVA JoJo's Bizarre Adventure.^[7] In 1997 begon Kon aan zijn debuutfilm als regisseur: Perfect Blue (gebaseerd op de gelijknamige roman van Yoshikazu Takeuchi).^[14] Dit was de eerste film van Kon die werd uitgebracht door Madhouse.^[4] Kon maakte heel wat aanpassingen aan het oorspronkelijke verhaal. Het scenario werd geschreven door Sadayuki Murai^[7], die het thema van de vage grens tussen realiteit en verbeelding in het verhaal verwerkte.

Na Perfect Blue wilde Kon de roman Paprika van Yasutaka Tsutsui uit 1993 verwerken tot een film. Zijn plannen werden echter uitgesteld omdat het distributiebedrijf verantwoordelijk voor Perfect Blue (Rex Entertainment) failliet ging.^[15] In 2002 kende Kon's tweede film Millennium Actress diens première. De film was een groot succes en won verscheidene prijzen. Het scenario was geschreven door Sadayuki Murai.^[16] Millennium Actress was de eerste Satoshi Kon film met muziek van Susumu Hirasawa. Kon was fan van deze componist.^[17]

In 2003 kondigde Kon zijn derde film aan: Tokyo Godfathers. Het scenario was van de hand van Keiko Nobumoto.^[18]

In 2004 volgde de anime Paranoia Agent, een televisiereeks van dertien afleveringen.^[19] Kon verwerkte een aantal tot dan ongebruikte verhaalideeën die hij te goed vond om weg te gooien in de reeks.^[20]

Na jaren plannen werd in 2006 de film Paprika aangekondigd. De film kende veel succes en won verscheidene prijzen.^[21]

Na Paprika werkte Kon samen met Mamoru Oshii en Makoto Shinkai om in 2007 de NHK-productie Ani*Kuri15. Kon creëerde er de kortfilm Ohayo voor.^[22] In datzelfde jaar hielp Kon met het oprichten van de Japan Animation Creators Association (JAniCA).^[23]

Ziekte en dood

Na Ohayo begon Kon aan zijn volgende film: Dreaming Machine. In mei 2010 kreeg Kon te horen dat hij alvleesklierkanker had. Hij besloot het halve jaar dat hem nog restte thuis te spenderen. Vlak voor zijn dood schreef Kon een laatste boodschap, welke zijn familie op zijn blog plaatste na zijn dood. In dit bericht vertelde Kon dat hij ervoor gekozen had om het nieuws over zijn kanker niet publiek te maken. Dit was deels omdat hij zich schaamde over de ravage die de ziekte in zijn lichaam aanrichtte. Kon vertoonde ook geen symptomen tijdens publieke evenementen: de kanker werd terminaal slechts enkele maanden na de diagnose. Hierdoor werd het nieuws van zijn dood onthaald als een schokkende verrassing.^[24] Kon stierf op 24 augustus 2010. Hij was 46 jaar.^[25][26] Na zijn dood werd Kon vermeld in TIME. Darren Aronofsky schreef een eulogie, welke werd uitgegeven in Satoshi Kon's Animation Works. Dit was een Japans boek over Kon's animatiecarrière.^[27][28]

De film Dreaming Machine werd nooit afgewerkt. In 2013 werd aangekondigd dat de film toen niet afgewerkt kon worden vanwege budgetproblemen.^[29] In 2015 en 2016 meldde Madhouse dat de productie van de film doorging, maar dat ze nog een regisseur zochten die Kons kunsten kon evenaren.^[30]

Invloeden

Satoshi Kons grootste inspirators waren Philip K. Dick en Yasutaka Tsutsui.^[8][14] Kon las en keek verscheidene anime en manga als kind, waaronder Space Battleship Yamato, Future Boy Conan, Galaxy Express 999 (1978), Mobile Suit Gundam en Domu: A Child's Dream.^[6][7][31] Westerse films speelden ook een grote rol in zijn oeuvre, waaronder George Roy Hills Slaughterhouse-Five, de film The City of Lost Children en Terry Gilliam's Time Bandits, Brazil en The Adventures of Baron Munchausen.^[4][7][14] Op zijn blog vermeldde hij dat hij naar Monty Python keek.^[32] Kon hield ook van Akira Kurosawa en refereerde naar hem in Paprika.^[15] Hij stelde echter niet erg bekend te zijn met Japanse films.^[16][33]

Nalatenschap

Satoshi Kon beïnvloedde een aantal bekende regisseurs. Darren Aronofsky bevestigde dat er gelijkenissen te trekken vallen tussen films van zijn hand als Requiem for a Dream en Black Swan en Kon's Perfect Blue. Hoewel Aronofsky ontkent dat hij inspiratie haalde bij Kon, kocht hij wel de rechten op voor Perfect Blue. De film waarvoor hij dit deed, werd nooit uitgebracht.^[34]

Filmografie

Jaar	Titel	Regisseur	Scenarist	Animator	Nota's
1991	World Apartment Horror		Ja		Langspeelfilm. Verhaal van Kon, later door hem verwerkt tot een gelijknamige manga.[35]
1991	Roujin Z			Ja	Langspeelfilm. Achtergronden, layouts, en key animator.[12]:16
1992	Hashire Melos!			Ja	Langspeelfilm. Layouts en key animator.[35]
1993	Patlabor 2			Ja	Langspeelfilm. Layouts.[35]
1994	JoJo's Bizarre Adventure	Ja	Ja	Ja	OVA. Animator voor aflevering 9. Regisseur voor aflevering 12.[35] Scenarist voor afleveringen 11, 12 en 13.
1995	Memories		Ja	Ja	Anthologiefilm. Scenarist, achtergronden en layouts voor Magnetic Rose.[35]
1997	Perfect Blue	Ja	Ja		Langspeelfilm. Regisseur, bewerking scenario.[12]:122
1998	Detatoko Princess			Ja	OVA. Key animator voor aflevering 2.
1998	Master Keaton			Ja	Televisiereeks. Key animator voor aflevering 15.
2000	Jin-Roh: The Wolf Brigade		Ja		Langspeelfilm. Verhaalopbouw, wordt niet vermeld in de credits op verzoek van regisseur Hiroyuki Okiura.
2001	Millennium Actress	Ja	Ja		Langspeelfilm. Regisseur, scenarist en personage ontwerpen.[12]:122
2003	Tokyo Godfathers	Ja	Ja		Langspeelfilm. Regisseur en scenarist.[12]:123
2004	Paranoia Agent	Ja			Televisiereeks. Regisseur, oorspronkelijk idee en storyboards voor de openingsanimatie en voor afleveringen 1, 9 en 13.[12]:123
2006	Paprika'	Ja	Ja		Langspeelfilm. Regisseur en scenarist.[12]:124
2008	Good Morning	Ja	Ja		Kortfilm. Deel van Ani*Kuri15[35]

Bibliografie

Manga

Andere literaire werken

Bronvermelding