Anaïs Van Ertvelde

Anaïs Van Ertvelde
Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Algemene informatie
Geboren 1 februari 1988[1][2]
Geboorteplaats Antwerpen[3]
Land Vlag van België België
Beroep schrijver, podcastmaker, wetenschappelijk onderzoeker, docent
Werk
Bekende werken Vuile lakens - Een hedendaagse visie op seksualiteit
Uitgeverij De Bezige Bij
Onderscheidingen Johanna Naberprijs
Portaal  Portaalicoon   Mens & Maatschappij

Anaïs Van Ertvelde (Antwerpen, 1 februari 1988) is een Belgisch (Vlaams) schrijver, publicist, podcastmaker en columnist, spreker,[4][5][6] wetenschappelijk onderzoeker gespecialiseerd in onder andere genderstudies, disability studies (handicapstudies) en geschiedenis. Ze is docent aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Gent (KASK),[7] promovendus aan de Universiteit Leiden[7] en coördinator van Studium Generale aan de Hogeschool Gent (HOGENT).[8]

Biografie

Van Ertvelde is opgegroeid 'in de coulissen'; haar ouders werkten allebei in het theater.[1][9] Haar moeder is Annick Segal.[9] Van Ertvelde studeerde geschiedenis aan de Universiteit Gent. Voor haar afstudeerscriptie 't Is nog niet in de sacoche : de vormelijke en inhoudelijke evolutie van de nationale vrouwendag 1972-2002, over Internationale Vrouwendag,[10][11] ontving zij in 2011 de Johanna Naberprijs.[12][13] Het jaar erop was ze lid van de jury van die prijs.[14] Ze vervolgde haar opleiding met genderstudies aan de Universiteit Utrecht, waar ze in 2012 afstudeerde.[15] Als historica onderzocht ze onder andere gender en seksualiteit in het Verzet (Tweede Wereldoorlog) en Castrum Peregrini.[15] Ze werkt mee aan een wetenschappelijk onderzoeksproject bij het Instituut voor Geschiedenis aan de Universiteit Leiden.[16][17] Haar promotie-onderzoek[3] is onderdeel van het project.[16][17] Hierin richt ze zich onder andere op het 'International Year of Disabled Persons' (Internationale jaar van de gehandicapten) dat in 1981 werd uitgeroepen door de Verenigde Naties.[3]

Samen met Heleen Debruyne maakte ze van 2015 tot 2018 de podcast Vuile lakens over seksualiteit.[18][19] De podcast is gelicentieerd onder een Creative Commons-licentie.[19] Ze brachten in 2017 ook een boek uit onder dezelfde titel, Vuile lakens - Een hedendaagse visie op seksualiteit.[20][21][22] In het boek en de podcast worden thema's besproken als de anticonceptiepil,[20] seksueel consent,[23] seksuele vrijheid,[24] libido,[25] ejaculatie bij vrouwen,[26] episiotomie (het inknippen tijdens de bevalling),[27] het vrouwencondoom,[27] seksuele voorlichting[28] en pornografie.[28]

Van Ertvelde schrijft regelmatig opiniestukken en columns in onder andere De Morgen, de Volkskrant,[29] De Standaard, rekto:verso[30] en NRC.[23] Ze is intersectioneel feminist, is actief in de queerbeweging en schrijft ook over haar biseksualiteit.[31] Met haar bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek naar handicap, haar opiniestukken én haar eigen ervaring met handicap[9] is ze deel van de gehandicaptenbeweging.[32] Ze maakt regelmatig gebruik van de term crip en legt uit dat dat een geuzennaam is voor mensen met een beperking: "Net als queer is het een term die oorspronkelijk een belediging was. Crip komt van het Engelse woord voor kreupele, maar de toe-eigening maakt de term onschadelijk."[33]

In juni 2021 was Van Ertvelde, samen met Nadia Hadad, Leni Van Goidsenhoven en Josefien Cornette, gastredacteur van CRIP, een themanummer over validisme in de kunst van rekto:verso.[8]

Haar boek Handicap - Een bevrijding (De Bezige Bij, ISBN 9789403174815, 19 januari 2024[34]) schreef ze als aanzet om "radicaal anders over het systeem na te denken".[35] Het gaat onder andere over hoe handicap onze ideeën beïnvloedt over thema's als burgerschap, verzet, werk, kunst, intimiteit en seksualiteit.[34] Ze betoogt dat met 'de samenleving' meestal wordt bedoeld: 'mensen zonder handicap', zodat 'integreren in de samenleving' betekent: je zoveel mogelijk aanpassen aan mensen zonder handicap en zo min mogelijk aandacht hebben en vragen voor je beperkingen.[35] Volgens Van Ertvelde geeft de druk om zoveel mogelijk aan de norm te voldoen mensen en kinderen met een beperking de boodschap dat ze niet goed genoeg zijn zoals ze zijn. [36] Ook bij erotiek worden beperkingen ofwel genegeerd ofwel als fetisj opgevat.[35] Margot Kennis roemde Van Ertveldes "tomeloze ambitie, woede, deskundigheid én gedrevenheid", noemde het boek in Humo "een pamflet, een persoonlijke zoektocht, een sociologisch en historisch essay"[37] en Humo plaatste het boek in de boeken-top-10.[38]

In haar werk betoogt ze dat er maatschappelijk een idee over beperkingen en chronische ziekten bestaat als schrikbeeld van afhankelijkheid, terwijl absolute zelfvoorzienendheid (autarkie) voor vrijwel niemand realistisch is: "Onze relatie met handicaps zegt veel over onze kijk op autonomie. We doen alsof we zelfredzaam zijn, maar we zijn voor alles afhankelijk van anderen. De koekjes die hier voor ons liggen hebben we niet zelf gebakken, mijn huis is niet zelfgebouwd, de kleren die ik draag heb ik niet zelf genaaid want ik heb twee linkerhanden, wat zeg ik, ik heb er maar één."[7] Ze bepleit een maatschappelijke verandering, aangezien het lijden dat wordt verbonden aan beperkingen "niet eigen aan handicap, maar aan hoe we onze samenleving hebben ingericht."[7]

Tijdens het schrijven van het boek Handicap - Een bevrijding (gepubliceerd op 19 januari 2024[34]) kreeg Van Ertvelde een burn-out.[7][36]

Persoonlijk

Van Ertvelde heeft een relatie met Mari Sanders,[3] de Nederlandse regisseur van onder andere de speelfilm Rue Des Invalides (2012)[39] en de documentareseries Rolstoel Roadmovie (2019, NPO 2, over de ontoegankelijkheid van de maatschappij en de openbare ruimte in verschillende Europese landen en steden) en Mari staat op (2021, NPO 2, over de acceptatie van mensen met een beperking in Nederland).[40] In deze laatste serie komen ook Het Dorp, mytylscholen en seksualiteit aan bod, en spreekt Sanders onder andere met Jan Troost en met Van Ertvelde.[40][41]

Bibliografie

Jaar Titel Uitgever ISBN Notitie
2017 Vuile lakens - Een hedendaagse visie op seksualiteit De Bezige Bij 9789023473800 Met Heleen Debruyne. Over seksualiteit en diversiteit.
2019 De dingen die bevrijden Atlas Contact 9789045037837 Essay in de bundel Wolf - Dertien essays over de vrouw, samenstelling door Maartje Laterveer, met essays door Van Ertvelde, Laterveer (1976), Marja Pruis (1959), Herien Wensink (1977), Emy Koopman (1985), Naema Tahir (1970), Basje Boer (1980), Merel Bem (1977), Nelleke Noordervliet (1945), Bo van Houwelingen (1987), Yaël Vinckx (1986), José Rozenbroek (1960) en Maral Noshad Sharifi (1989)
2022 Zorgangst - Zes oefeningen in hulpeloosheid Academia Press 9789401483582 Essays over waarom het ontvangen van zorg voor veel mensen zoveel gêne oplevert en over interdependentie.
2024 Handicap - Een bevrijding De Bezige Bij 9789403174815 "Van Ertvelde onderzoekt 'handicap' als een politieke conditie. Ze (...) maakt duidelijk wat handicap ons over de wereld kan vertellen. Hoe handicap onze blik op kunst, seks, werk, intimiteit, burn-out, burgerschap, verzet en op wie we zelf zijn beïnvloedt – al hebben we dat zelden door."[34]
Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ a b Seizoen 6 Afl. 24 - Anaïs Van Ertvelde: Het beperkte lichaam. Brainwash Talks - HUMAN (16 juni 2019). Geraadpleegd op 29 augustus 2023 – via NPO Start.
  2. ↑ Basje Boer, Dichters & Denkers - Het gapende gat tussen hoofd en lichaam Half open slotje.. De Groene Amsterdammer (nummer 23) (6 juni 2018). Gearchiveerd op 6 oktober 2022. Geraadpleegd op 23 augustus 2023.
  3. ↑ a b c d Joël De Ceulaer, Interview - Anaïs Van Ertvelde - ‘William Boeva sloeg spijkers met koppen’: Anaïs Van Ertvelde over leven met een beperking Half open slotje.. De Morgen (13 september 2022). Gearchiveerd op 29 november 2022. Geraadpleegd op 29 augustus 2023. "Voor mijn doctoraat onderzoek ik onder meer wat er in 1981 gebeurde, dat door de Verenigde Naties werd uitgeroepen tot het Internationale Jaar van de Gehandicapten. Toen werd België als gevraagd om alle mensen met een beperking zo goed mogelijk te integreren in het normale onderwijs. Dat is veertig jaar geleden, en er is nog niet veel veranderd."
  4. ↑ Zelfbeminning: Theaterlezing en gesprek. Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis (12 april 2018). Gearchiveerd op 28 augustus 2023. Geraadpleegd op 28 augustus 2023.
  5. ↑ Ziek, oud en beperkt - Wie is er bang van zorg?. Studium Generale - HOGENT (ingeleid door Olave Nduwanje) (17 maart 2022). Gearchiveerd op 29 maart 2023. Geraadpleegd op 28 augustus 2023.
  6. ↑ Ziek, oud en beperkt. Wie is er bang van zorg? – Anaïs Van Ertvelde. Studium Generale - HOGENT (17 maart 2022). Geraadpleegd op 28 augustus 2023 – via YouTube.
  7. ↑ a b c d e Jantine Jongebloed, Interview - Schrijver Anaïs Van Ertvelde pleit voor een andere kijk op handicaps: ‘Ik moet altijd uitleg verschaffen’ Half open slotje.. de Volkskrant (15 februari 2024). Gearchiveerd op 16 februari 2024. Geraadpleegd op 16 februari 2024. "Er bestaat een Brits onderzoek waaruit blijkt dat minder dan de helft van de mensen met een beperking zich ook identificeert als iemand met een beperking. We hebben geleerd dat als je wilt meedraaien in de samenleving je je zo min mogelijk met je handicap moet identificeren. Dat stigma is hardnekkig. (...) Mijn burn-out werd een kantelpunt. Het werd de ware geboorte van mijn handicap. Vanaf daarna schreef ik wanneer het lukte, in plaats van een hoofdstuk per maand. Mijn burn-out leerde me om mijn eigen ritme te volgen, passend bij mijn lijf, in plaats van bij het tempo dat ons wordt voorgeschreven."
  8. ↑ a b Leni Van Goidsenhoven, Anaïs Van Ertvelde, Nadia Hadad en Josefien Cornette, Niets over ons zonder ons. rekto:verso (10 juni 2021). Geraadpleegd op 1 september 2023.
  9. ↑ a b c Historica Anaïs Van Ertvelde: ‘Mijn handicap is een vrijbrief’ Half open slotje.. Knack (10 maart 2020). Geraadpleegd op 23 augustus 2023.
  10. ↑ Anaïs Van Ertvelde, ‘t is nog niet in de sacoche. De vormelijke en inhoudelijke evolutie van de nationale vrouwendag (pdf). Universiteit Gent (2010). Geraadpleegd op 30 augustus 2023.
  11. ↑ Anaïs Van Ertvelde (2012). Je ziet het al aan de sacoche. veertig jaar Vrouwendagen: over representatie gesproken. Brood & Rozen 17 (1). DOI:10.21825/br.v17i1.3481.
  12. ↑ Winnaars Johanna Naberprijs. Vereniging voor Gendergeschiedenis. Gearchiveerd op 4 augustus 2023. Geraadpleegd op 24 augustus 2023.
  13. ↑ Johanna Naber. RoSa. Gearchiveerd op 21 maart 2023. Geraadpleegd op 28 augustus 2023.
  14. ↑ Rosemarie Buikema, Trude Oorschot en Lenneke de Ruijter, Newsletter - Remco van Hauwermeiren wint Johanna Naberprijs 2012 (pagina 3) (pdf). Netherlands Research School of Genderstudies (NOG) (mei 2012). Gearchiveerd op 11 mei 2019. Geraadpleegd op 28 augustus 2023.
  15. ↑ a b (en) Anaïs Van Ertvelde (2015). The tales we tell. Gender and sexuality in a history of WOII resistance: the case of Castrum Peregrini. Historica  (2): 3–8
  16. ↑ a b (en) Anais Van Ertvelde - PhD candidate. Universiteit Leiden. Gearchiveerd op 5 december 2022. Geraadpleegd op 23 augustus 2023.
  17. ↑ a b (en) Research project - Rethinking Disability: the Global Impact of the International Year of Disabled Persons (1981) in Historical Perspective. Universiteit Leiden. Gearchiveerd op 16 augustus 2022. Geraadpleegd op 23 augustus 2023.
  18. ↑ Vuile lakens. VuileLakens.be. Gearchiveerd op 3 juni 2023. Geraadpleegd op 28 augustus 2023.
  19. ↑ a b Vuile lakens. Soundcloud. Gearchiveerd op 9 augustus 2020. Geraadpleegd op 28 augustus 2023.
  20. ↑ a b Karina de Vries, Slikken of stikken Half open slotje.. De Groene Amsterdammer (26 november 2020). Gearchiveerd op 29 juni 2023. Geraadpleegd op 23 augustus 2023.
  21. ↑ Martin Michael Driessen, Heleen Debruyne en Anaïs Van Ertvelde. Boeken (televisieprogramma). VPRO (3 december 2017). Geraadpleegd op 29 augustus 2023.
  22. ↑ Petra Possel, Heleen Debruyne en Anaïs Van Ertvelde, schrijvers. Kunststof, NPO Radio 1 (14 december 2017). Geraadpleegd op 29 augustus 2023.
  23. ↑ a b Heleen Debruyne en Anaïs Van Ertvelde, Erotische grenzen verleggen doe je zo Half open slotje.. NRC (10 november 2017). Geraadpleegd op 23 augustus 2023.
  24. ↑ Lieke Kézér, Boekrecensie - Memoir - Grootmoeder sloot een deal met een pedofiel Half open slotje.. Trouw (12 december 2021). Gearchiveerd op 13 december 2021. Geraadpleegd op 28 augustus 2023.
  25. ↑ 'Vrouwen, praat over je libido in plaats van een pil te nemen' Half open slotje.. De Standaard (19 oktober 2015). Geraadpleegd op 29 augustus 2023.
  26. ↑ Vuile Lakens over Les Femmes Fontaines. LOVER (14 januari 2016). Gearchiveerd op 24 augustus 2023. Geraadpleegd op 29 augustus 2023. "De dames van Vuile Lakens worstelden zich door een ware berg literatuur over het onderwerp, waarna ze zuchtend tot de conclusie kwamen dat het onderzoek naar squirten nogal tekortschiet."
  27. ↑ a b Lauren Heeremans, Identiteit - Ik sprak twee Vlamingen over hun sekspodcast. Vice (29 september 2016). Gearchiveerd op 29 augustus 2023. Geraadpleegd op 29 augustus 2023.
  28. ↑ a b Joost Festen, Nieuws over seksualiteit - recensie: Vuile lakens – Anaïs Van Ertvelde en Heleen Debruyne. 8weekly.nl (12 februari 2019). Gearchiveerd op 9 mei 2021. Geraadpleegd op 29 augustus 2023.
  29. ↑ Anaïs Van Ertvelde, Essay - Representatie in de kunst - Gun gehandicapte mensen ook vrijheid van spelen Half open slotje.. de Volkskrant (18 september 2020). Gearchiveerd op 4 december 2021. Geraadpleegd op 23 augustus 2023.
  30. ↑ Anaïs Van Ertvelde. rekto:verso. Gearchiveerd op 28 augustus 2023. Geraadpleegd op 28 augustus 2023.
  31. ↑ Misha Verdonck, Ik stak mijn biseksualiteit weg onder de noemer 'als je gedronken hebt, dan zoen je wel eens een andere vrouw'. ZiZo-magazine (9 april 2019). Gearchiveerd op 28 maart 2023. Geraadpleegd op 30 augustus 2023. "Om me goed te voelen, heb ik het nodig dat al die kruispunten (gender, seksualiteit, lichaamsbeleving, red.) samengenomen worden."
  32. ↑ Marije Janssen, Ongehoord aflevering 15 – over disability activisme, seks en leven buiten de norm met Anaïs Van Ertvelde. Podcast Ongehoord (26 september 2019). Gearchiveerd op 1 april 2023. Geraadpleegd op 29 augustus 2023. "Over disability activisme, seks en leven buiten de norm met Anaïs Van Ertvelde."
  33. ↑ Sam De Wilde, Het boek van - Anaïs Van Ertvelde - ‘Die burn-out was mijn ware geboorte als gehandicapte’ Half open slotje.. De Standaard (29 april 2023). Gearchiveerd op 8 juni 2023. Geraadpleegd op 23 augustus 2023.
  34. ↑ a b c d Handicap. De Bezige Bij. Gearchiveerd op 11 juli 2023. Geraadpleegd op 28 augustus 2023.
  35. ↑ a b c Tammie Schoots, Schrijver Anaïs Van Ertvelde: ‘Gehandicapte lijven hebben een revolutionaire kracht’ Half open slotje.. OneWorld (16 januari 2024). Gearchiveerd op 17 januari 2024. Geraadpleegd op 18 januari 2024. "Anderzijds daagt handicap uit hoe we ons leven inrichten. Hoezo moeten we allemaal vijf dagen per week acht uur werken? En als je dat niet kan, doe je dan niet meer mee? Dat zijn confronterende vragen. Handicap biedt ruimte om radicaal anders over het systeem na te denken."
  36. ↑ a b Yannick Dangre, Interview - ‘Veel geliefden vermeden tijdens de seks angstvallig mijn rechterarm’ Half open slotje.. De Morgen (20 januari 2024). Geraadpleegd op 23 januari 2024. "Er is veel woede, die binnengehouden wordt. Je kunt moeilijk boos worden op instanties die je nodig hebt om te overleven. (...) De druk om 'normaal' te zijn werkt averechts. Je zegt kinderen met een beperking dan vooral dat ze niet goed genoeg zijn zoals ze zijn."
  37. ↑ Margot Kennis, Recensie - ‘Handicap’ van Anaïs Van Ertvelde is een pamflet, een persoonlijke zoektocht, een sociologisch en historisch essay Half open slotje.. Humo (29 januari 2024). Geraadpleegd op 30 januari 2024.
  38. ↑ Boeken top 10 - De tien beste boeken van het moment Half open slotje.. Humo (29 januari 2024). Geraadpleegd op 30 januari 2024. "het kan niet anders of haar opruiende betoog zal de spreekwoordelijke steen verleggen. Een onmisbaar boek."
  39. ↑ Judith Laanen, Cultuur - Parijs, of de stad van de rolstoelvijandigheid Half open slotje.. NRC (28 maart 2012). Gearchiveerd op 8 mei 2021. Geraadpleegd op 23 augustus 2023.
  40. ↑ a b ‘Mari staat op’: hoe is het om in Nederland te leven met een beperking?. Evangelische Omroep (14 april 2021). Gearchiveerd op 14 april 2021. Geraadpleegd op 23 augustus 2023.
  41. ↑ Frank Heinen, Tv-recensie - In ‘Mari staat op’ trilt onder de emancipatiestrijd een persoonlijke zoektocht mee Half open slotje.. de Volkskrant (27 mei 2021). Geraadpleegd op 23 augustus 2023.
Bibliografische informatie