Pilsen

Pilsen
Plzeň
hiria
Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea Txekia
Eskualdea Pilsen eskualdea
BarrutiaPlzeň-City District
AlkateaRoman Zarzycký (en) Itzuli
Izen ofizialaPlzeň
Statutární město Plzeň
Pilsen
Jatorrizko izenaPlzeň
Posta kodea301 00–326 00
Geografia
Koordenatuak49°44′29″N 13°22′57″E / 49.7414°N 13.3825°E / 49.7414; 13.3825
Map
Azalera137.671042 km²
Altuera308 m
MugakideakLosiná, Chrást, Zruč-Senec, Nová Ves, Dobřany, Starý Plzenec, Letkov, Kyšice (Plzeň-City barrutia), Dýšina, Útušice, Štěnovice, Druztová, Město Touškov, Líně, Čeminy, Chotíkov, Vochov, Vejprnice eta Třemošná
Demografia
Biztanleria181.240 (2023ko urtarrilaren 1a)
12.507 (2022)
alt_left 94.049 (%51,9) (%48,1) 87.191 alt_right
Dentsitatea1.316,47 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera1295
Telefono aurrizkia37
Ordu eremuaUTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuakHengelo, Winterthur, Limoges, Ratisbona, Gera, Birmingham, Esmirna, Žilina, Lieja eta Monterrey
MatrikulaP
plzen.eu, pilsen.eu… eta pilsen.eu…

Pilsen[1] (txekieraz: Plzeň, ˈpl̩zɛɲ ahoskatua; alemanez: Pilsen) Txekiar Errepublikako hego-mendebaldeko hiria eta Bohemia eskualde historikoko Pilsen eskualdeko hiriburua da. Pragatik 90 km mendebaldera dago, Berunka ibaia osatzen duten lau ibaien (Uslava, Uhlava, Radbuza eta Mze) bilgunean, eta hiru barrutitan banatuta dago. 2012an 167.472 biztanle zituen[2]. Plzenen San Bartolome katedrala gotikoa dago.

Industrian (armagintza, burdinbide gaiak, makineria, larrugintza, zurgintza) oinarritzen da ekonomia jarduera nagusia, garagardogintzan bereziki. Munduan oso ezaguna da Pilsner garagardoaren (txekieraz: pivo plzeňského typu) sorlekua izateagatik. Ondo gorde dira antzinako monumentuak. Aipagarriak dira, besteak beste, San Bartolome eliza (1444), XVI. mendeko udaletxea, Errenazimentuko jauregia eta hainbat museo. Kalte larriak izan zituen Bigarren Mundu Gerran.

2015ean Europako kultura-hiriburua izan zen, Belgikako hiri batekin batera, Mons izenekoa.

Klima

    Datu klimatikoak (Pilsen)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 16 17 22 26 30 32 40 35 32 26 16 16 40
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 1 2 7 12 17 20 22 22 18 12 5 2 12
Batez besteko tenperatura (ºC) -1 -0 3 7 12 15 17 17 13 8 2 0 8
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) -3 -3 -0 2 7 10 12 12 8 4 0 -1 3
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) -24 -25 -25 -7 -2 0 5 2 -2 -6 -12 -28 -28
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 20 15 17 15 14 14 14 12 12 12 17 19 181
Iturria (1): www.weatherbase.com
Iturria (2): http://www.chmi.cz/meteo/opss/opsss.html

Iruditegia

  • J. K. Tyla antzokia
    J. K. Tyla antzokia
  • Udaletxea
    Udaletxea
  • Sinagoga handia
    Sinagoga handia
  • Unibertsitatea
    Unibertsitatea

Herritar ezagunak

Erreferentziak

  • Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2013/08/31 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
  1. 157. araua. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2010-10-14).
  2. Statutární město Plzeň: Statistická data Český informační server. Statnisprava.cz

Kanpo estekak

  • Pilsen hiriko webgune ofiziala (Txekieraz) (Ingelesez) (Alemanez)
Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q43453
  • Commonscat Multimedia: Plzeň / Q43453

  • Identifikadoreak
  • WorldCat
  • VIAF: 137836473
  • BNE: XX458934
  • GND: 4076145-9
  • LCCN: n50055265
  • NKC: ge130439
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Lekuak
  • OSM: 438344
  • TGN: 7011723
  • LAU: CZ554791
  • Wd Datuak: Q43453
  • Commonscat Multimedia: Plzeň / Q43453


Europako kultura-hiriburuak

1985 Atenas  • 1986 Florentzia  • 1987 Amsterdam  • 1988 Mendebaldeko Berlin  • 1989 Paris  • 1990 Glasgow  • 1991 Dublin  • 1992 Madril  • 1993 Anberes  • 1994 Lisboa  • 1995 Luxenburgo hiria  • 1996 Kopenhage  • 1997 Tesalonika  • 1998 Stockholm  • 1999 Weimar  • 2000 Reykjavik  • Bergen  • Helsinki  • Brusela  • Praga  • Krakovia  • Santiago de Compostela  • Avignon  • Bolonia  • 2001 Rotterdam  • Porto  • 2002 Brujas  • Salamanca  • 2003 Graz  • 2004 Genova  • Lille  • 2005 Cork  • 2006 Patras  • 2007 Luxenburgo hiria eta Eskualde Handia  • Sibiu  • 2008 Liverpool  • Stavanger  • 2009 Linz  • Vilnius  • 2010 Essen  • Istanbul  • Pécs  • 2011 Turku  • Tallinn  • 2012 Maribor  • Guimarães  • 2013 Košice  • Marseilla  • 2014 Umeå  • Riga  • 2015 Mons  • Plzeň/Pilsen  • 2016 Donostia  • Wrocław  • 2017 Aarhus  • Pafos  • 2018 Leeuwarden  • Valletta  • 2019 Matera  • Plovdiv 2020-2021eko apirila Rijeka  • Galway  • 2022 Kaunas  • Esch-sur-Alzette  • Novi Sad  • 2023 Veszprém  • Timișoara  • Eleusis  • 2024 Tartu  • Bad Ischl  • Bodø 2025 Chemnitz