Erribosa

Erribosa
Mota	aldopentose (en)
Identifikatzaileak
CAS zenbakia	55058-43-0
Gmelin	33942
MeSH	D012266

Erribosa ${\displaystyle {\ce {C5H10O5}}}$ formula duen monosakaridoa da, aldehido taldea (CHO) lehenengo karbonoan duena. Bost karbono dituenez pentosa bat da. Zeluletako azido erribonukleikoan dagoen azukrea da^[1]. Erribosaren deribatu nagusia Desoxirribosa da, eta honek ADNa osatzen du.

Emil Fischerrek 1891n topatu zuen lehendabizikoz D-erribosa^[2].

Ezaugarriak

Erribosa aldopentosa bat da, muturrean karbonilo talde bat eta ondoren hiru karbono asimetriko dituena. Teorikoki bi enantiomero dituen arren naturan D-Erribosa bakarrik agertzen da.

Ziklatzen denean lau eraztun desberdin era ditzake, α eta β-D-erribofuranosak (eraztun pentagonala) eta α eta β-D-erribopiranosak (eraztun hexagonala). ARN molekulan β-D-erribofuranosa agertzen da, baina monomeroa uretan disolbaturik dagoenean ohikoagoak dira eraztun hexagonalak^[3].

• 
  α-D-erribofuranosa.
• 
  β-D-erribofuranosa.
• 
  α-D-erribopiranosa.
• 
  β-D-erribopiranosa.

Garrantzia biologikoa

Azido erribonukleikoaren oinarrizko azukrea da. β-D-erribofuranosak fosfodiester loturekin elkar lotzen dira, eta karbono anomerikoari aldiz base nitrogenatua lotzen zaio azido nukleikoa eratzeko.

Hainbat birus eta izaki prokariotikok molekula honetan gordetzen dute informazio genetikoa.

Erreferentziak

Ikus, gainera

• Azido erribonukleikoa

Kanpo estekak

• Datuak: Q59817493
• Multimedia: Ribose / Q59817493